donderdag 22 juni 2017

Frans Polynesië, Gambier Archipel, Mangareva -> Tuamotuarchipel, Île de Hao

Dag 4: Maandag, 19 juni '17 _ 08.00 tot  17.00 LT(local time= UTC -9) 

Resultaten na 9u:
Afgelegde afstand: 54NM
Gemiddelde snelheid: 7,71 kn
Knopen wind: 7 kn
Positie: 18°06'S 140°54'W
Koers: -
Afstand tot bestemming: 0 NM

Eindtotaal oversteek Frans Polynesië, Gambier Archipel -> Tuamotuarchipel, Île de Hao:
Afgelegde afstand: 474 NM
Aantal uren gevaren: 81 u
Gemiddelde snelheid: 5,85 kn
Aantal uren gemotord: ongeveer 5u

De Tuamotus of Tuamotuarchipel (Frans: Archipel des Tuamotu; Tahitiaans: Tūāmotu Mā) is een groep van 76 vulkanische atollen in de Stille Oceaan dat behoort tot Frans Polynesië. Het gebied waarin deze eilandengroep ligt is ongeveer 1800 bij 900 km groot, het strekt zich uit van 135° tot 150° Westerlengte(W) en van 14° tot 22° Zuiderbreedte (S), slechts een paar stipjes op de kaart. In totaal zijn de eilanden samen zo'n 885 km2 groot en wonen er ongeveer 15.000 mensen. In het Polynesisch betekent "Tua"= "veel" en "motu"= "eilandje". Een atol bestaat uit een ring van meerdere motus, vandaar dus Tuamotu. Vele kleine atollen zijn onbewoond en hebben de status van beschermd natuurgebied.
Tuamotus zijn atollen, een atol is een koraalrif ontstaan op de krater van een vulkaan die in de oceaan ligt en een ronde of ovale vorm heeft. Ze rijzen nergens meer dan een meter boven de zeespiegel uit. De massa die in de krater valt zorgt voor de bodem van het atol, de randen vormen een rif errond waar na verloop van eeuwen een prachtig koraalbarrière rond groeit met witte zandstranden en palmbomen. Sommige atollen zijn volledig ingesloten en bevatten soms zelfs zoet of brak water. De meesten hebben één of meerdere doorgangen/gaten/passen van soms maar een paar meter breed en diep, waardoor je kan binnenvaren onder goede condities, d.w.z. rekening houden met: stroming, stand van de maan en hoog & laag water, wind & deining, hoge overslaande golven en draaikolken. 
Kapitein Cook noemde de Tuamotus de "Danger Islands" en dat was niet voor niets. De atollen zijn erg laag, je ziet ze pas op ongeveer twee mijl afstand en dan alleen nog maar met goed weer. Op het moment dat je ze ziet, zit je al bijna op het koraalrif dat de atollen omringd, omdat ze niet hoger dan de palmbomen die erop staan, als die er al op staan en het water van de oceaan erover beukt bij veel wind. Bovendien staan er tussen de atollen verradelijke en onvoorspelbare stromingen. Je moet dus continu goed opletten en exact weten wat je positie is. Je zou denken dat dit vandaag de dag, met onze moderne navigatiemiddelen als GPS en Radar niet zo moeilijk moet zijn...
Het probleem zit hem in het binnenvaren van een atol. Dit moet je op het juiste moment doen, namelijk met 'slack'= doodtij, stilstaand water tussen opkomend/hoog & afgaand/laag water. Er kan tot 12knopen stroom staan in deze pas, 'Pas Maki'. We gaan proberen binnen te varen met 3knopen stroom mee. Ook de weersomstandigheden zijn belangrijk, wanneer er veel wind staat kunnen de golven hoog zijn en woest in de doorgang inbeuken, waardoor de ingang moeilijk zichtbaar is. Bebakening is er slechts zelden, die Europese luxe missen we vaak! M.b.v. de radar kan je golven en palmbomen herkennen. En dan is er nog een obstakel of obstakels: koraalbommen! Binnen in een atol liggen vaak koraalbommen/-paddestoelen/-velden willekeurig verspreid en zijn enkel door 'eyeball-navigatie' te omzeilen. Het beste moment hiervoor is wanneer de zon op zijn hoogste punt en achter je staat. De aanloop van een atol is soms een gevaarlijke onderneming, 's avonds of 's nachts binnenlopen is dus gewoon onmogelijk. De atol Île Hao is meerdere malen bestudeerd en alle informatie die we bezitten hebben we meerdere malen gelezen. De ingang is recht, zonder obstakels en achter de pas kunnen we ankeren en wachten tot de volgende dag om verder het atol in te varen. 
Berekeningen zijn gemaakt, rond 19u is het ideale moment, maar dan is het reeds helemaal donker en dat willen we absoluut vermijden, dus willen we het net voor donker worden, rond 17u30 het er op wagen. Alles wordt uit onze dame gehaald dat erin zit, maar de wind wil weer niet mee. Toch proberen we te zeilen en zetten de spinnaker.  We reachen op SPI en met een vaarsnelheid van gemiddeld 7 kn en halen we deel van de verloren tijd en afstand in. Om onder SPI plots de snelheid eruit te halen om een visje binnen te halen is te moeilijk, de vriezer zit weer vol en zo kunnen we met een gerust hart de vishengels werkloos laten staan.
We gaan lekker, maar na een paar uur shift de wind, alsook onze koers, die verder ons i.p.v. dichter bij ons doel brengt. Dan maar de spinnaker opbergen en motorsailen (= zeilen op en motor bij) voor de laatste 30mijl. Af en toe neemt de wind tijdens een naderende squall of een bui toe, om vervolgens weer weg te vallen. Motor af, zeilen trimmen, motor aan, motor af, zo gaan we door tot we om 16u de pas naderen. Al enkele mijlen varen we naast de atol Île de Hao, die 30NM groot is. Bomen, struiken en enkele gebouwen zien we door de verrekijker op een smalle strook staan. 
Van ver lijkt het water voor de pas rustig. We zijn twee uur te vroeg, maar willen het erop wagen om voor het donker binnen te zijn en op anker te liggen. De linkerkant van de geul ziet er vlakker uit dan de rechterkant. Staande golven stromen aan de rechterkant langs ons heen en langs achter om zich daarna te verplaatsen naar links... ze volgen ons! We krijgen meer dan 7 knopen stroom tegen! De motor draait op volle toeren, naar 7,8 knopen terwijl we maar 0,3 knopen vooruit gaan! The Captain stuurt onze dame behendig door golven die haar telkens uit balans en van haar pad brengen. Haar heupen wiebelen op de golven en de motor probeert haar tegen de stroming verder te duwen... Met een slakkengangetje slingert ze als een dronken slak over de klotsbak. Het lijkt wél de 'Race off Alderny' x100 (bekende stroom tegen wind plaats in het Engelse Kanaal) 😉 Zo bewegen we langzaam door de ingang van Île de Hao. Een rode en een groene boei liggen net achter de pas. In de atol staan twee bakens die we in lijn moeten houden tijdens het binnenvaren. Vroeger was deze atol een Franse Marine basis, waarvoor dank voor deze 'uitzonderlijke' Europese luxe. Eens binnen zijn de golven en stroming verdwenen. We vertrouwen op de kaart, aangezien hier vroeger grotere schepen kwamen en het toch Frans Marine gebied was. Zeilen gaan weer op en Zensation klieft zich verder in deze enorme grote ovaalvormige atol van 30 NM lang bij 8,5 NM breed is.
Onze cruisersvrienden, SY Makara, Liebelei & Bella Ciao, die een dag eerder vertrokken zijn, liggen reeds voor het dorp 'Otepa'. En zo liggen we een uurtje later achter ons anker. 

Na iets minder dan drie dagen en half sluiten we deze korte luxe-cruise af. Het was 474NM 'smooth sailing' zonder deining, grote golven of een warrige zee en met minder wind dan voorspeld. Is het dan toch een 'Stille' Oceaan?!