woensdag 28 maart 2018

Frans Polynesië: Australeilanden: Raivavae - Tubuai


Donderdag, 22 maart, 13u tot vrijdag, 23 maart ‘18, 14u (UTC -10u = -11u tijdsverschil met BE(=UTC +1u)!) 

Totaal trip:
Resultaten na 25:
Afgelegde afstand: 105NM
Gemiddelde snelheid: 4,2 kn
Gemiddelde knopen wind: 8kn

Om 13u zeilen we de pas buiten van Raivavae. De zand motu, rechts van ons steekt af in het zonlicht, met naast zich dreigende brekende golven. 
Wolkenformaties vormen zich boven het eiland en de lagoon. Sommige wolken hebben een groene schijn! Zou dit een reflectie zijn van de smaragdgroene lagoon?
De oceaan is rustig, alsook de wind, met een snelheid tussen de 2,5 tot 3,5 knoop gaat onze dame langzaam voorruit. De vislijn hangt uit.
Het gebergte van Raivavae nog zichtbaar achter ons wanneer de zon ondergaat. 
Het is een rustige nacht en even krijgen we gezelschap van een klein maansikkeltje, daarna fonkelen de sterren aan de heldere hemel.
De contouren van Tubuai liggen al voor ons bij zonsopgang. Nog 40 mijl te varen en toch zien we reeds het eiland.
Meteen zetten we de spinnaker en gaan we een stukje sneller. De wind krimpt en al reachend met de Spi gaan we harder. De mijlen tikken snel af nu.
Er vormen zich grote dreigende bloemkolen om ons heen. Een squall kunnen we nu wel missen met de spinnaker op en bergen hem snel weg. De wolken drijven uit elkaar... vals alarm. De laatste zes mijl zeilen we onder gewoon tuig verder.
Ook hier zien we reeds van ver een zandmotu afsteken, motu ‘One’. Toch raar, geen boom of struik te zien op de zandmotu.
De ‘Te Ara Moana’ pas en vaargeul zijn goed bebakend en we varen langs de boeien de lagoon in. Navionics wijkt ook hier weer af en is het Open CPN die ons begeleidt. 
Donkere dreigende wolken komen aanzetten. Nog snel zoeken we, met de laatste zonnestralen in de rug, een zandspot tussen de koraalbommen, in de buurt van de betonnen kaai en droppen het anker op 6m diepte. Visboeien hangen we aan de ankerketting, één op 9m en één op 18m, in het totaal leggen we 25m ketting uit, inclusief de haak (= ontlast de ankerwinch). 
Meteen haalt een squall ons in die volledig de zon inpalmt en haar water op ons loslaat!
Tijd voor een regendouche met de ‘Tahiti’ douchegel 🚿😜
Met een aperitiefje zakken we even later onderuit, evalueren de trip en bekijken onze nieuwe verblijfplaats. 
Het was een aangenaam rustig zeiltochtje. We hebben er iets langer over gedaan dan geplant omdat de windkracht minder was dan voorspelt. Misschien hadden we toch beter gisterennamiddag reeds spinnaker gezet, maar ja het is altijd een keuze en een gok.
We zijn hier veilig geraakt, ruim voor ‘t donker werd en dat is het belangrijkste. 

zondag 25 maart 2018

Frans Polynesië: Australeilanden: Raivavae: deel 3: Motu ‘Vaiamanu’(=Piscine) & ‘Rairua’


Maandag, 12 - donderdag, 22 maart ‘18 (UTC -10u = -11u tijdsverschil met BE(=UTC +1u)!) 

We nemen afscheid van de pensionuitbaters en het Tahitiaans koppel en slalommen even later met Zensation tussen de bommies, zoekend naar een ankerplekje. Dobberend voor Motu ‘Vaiamanu’(=Piscine) bekijken we het langgerekte eiland met haar wit zandstrand. Met ons Sensation-tje gaan we op verkenning en vinden aan de achterkant van het eiland het ‘natuurlijke’ zwembad. De zon zakt reeds en de kleuren veranderen door het avondrood.
De volgende ochtend dinghieën we reeds vroeg naar het zwembad. Het is laag water en pas nu zien we hoe groot het ‘natuurlijke’ zwembad wél is! Onze monden vallen open...
Over enkele zandstroken kunnen we van motu 🏝 naar motu 🏝 wandelen en het zwembad van alle kanten bewonderen. Er is een kinderbadje, een groot bad, een jacuzzi zonder brubbels jammergenoeg, nog een 250m bad, nog een speelparadijs voor de peuters, nog een bad in een bad, een palmboomeiland, enz... Een waar ‘natuurlijk’ zwemparadijs, helemaal voor ons alleen en... GRATIS! Het rozige zand onder onze blote voeten 👣👣 ligt vol met schelpjes 🐚, dode zeeëgels en zeekomkommers. In de verte zien we het koraalrif en de wit schuimende koppen van de inbeukende oceaan. We trappen beide in een dode zeeëgel die verborgen ligt onder het zand, enkele stekels worden uit onze voetzolen geplukt... 
Het water komt langzaam op en we proberen met de bijboot door het zwembad te varen... wat is het groot! En zo, zo, zo,...moooooooooooi 😍. Het water kleurt van appelblauwzeegroen, naar turquoise, naar licht blauw, naar... Het is zo adembenemend prachtig, dat we er geen woorden voor hebben en er helemaal stil van worden... We knijpen in elkaars armen, is dit echt?! Wat boffen we toch dat we deze natuurlijke pracht mogen aanschouwen, we zijn gelukzakken en dankbaar dat we hier mogen zijn! 
Enkele kleine visjes schieten onder ons door, maar er is geen haai te bespeuren.
‘s Avonds liggen we op het voordek te turen naar de sterrenhemel & vallende sterren. Hand in hand mijmeren we na over deze bijzonder prachtige plek en wensen we... 💫
Woensdagmiddag varen we terug naar het hoofddorp ‘Rairua’. Morgen of overmorgen kondigt zich een weervenster aan om naar Tubuai te varen. Het ene weerbericht spreekt het andere tegen en dus hopen we morgen dat ze het eens raken en een duidelijker beeld geven. 
Donderdagmorgen, wat wordt het? Vandaag of morgen vertrekken? Precies beter morgen of... toch beter vandaag... Tegen 11u hakt the Capatain de knoop door: we gaan!
Oeps, nog snel langs de gendarmerie om ons af te melden en het ‘gouden boek’ in te vullen. Niemand aanwezig... een stem door de parlofoon neemt contact op met de ambtenaren, maar er daagt niemand op. Dan maar naar het gemeentehuis op een A4-papier onze collage, papieren bootje, visitekaartje opplakken en schrijfsels noteren. Een gendarme komt het in ontvangst nemen om in het ‘gouden’ boek te plakken. Zo laten we toch iets tastbaars achter, een leuk idee, op dit alweer pure eiland waar slechts tussen de tien & twintig boten per jaar komen. Met nog enkele stempelafdrukken van Raivavae als aandenken voor ons plakboek, nemen we afscheid. 
Er worden ons nog door enkele mensen bananen aangeboden, maar we nemen liever een papaya & pompelmoes mee als afwisseling voor ons fruitmenu 😜
Hiermee verlaten we het, tot nu toe, mooiste eiland van de Zuid Pacific. Of het mooier is dan Bora Bora, zoals men schrijft, dat zullen we pas binnen enkele maanden kunnen beoordelen, nadat we  Bora Bora met eigen ogen hebben gezien.
De mensen zijn hier vriendelijk, maar verlegen en teruggetrokken. De contacten waren hier anders...

Frans Polynesië: Australeilanden: Raivavae: deel 2: ‘Vaiuru’ & ‘Pointe Heiava’


Maandag, 12 - donderdag, 22 maart ‘18 (UTC -10u = -11u tijdsverschil met BE(=UTC +1u)!) 

De lagoon rond het eiland kan helemaal rondgevaren worden, maar door gebrek aan beboeiing is een goede eyeball-navigatie noodzakelijk om een veilige vaarroute te zoeken tussen een mijnveld van de talrijk aanwezige koraalbommen & -plateaus. 
Een aankomende squall en de zon die bedekt wordt door wolken, ontnemen ons het zicht! We zoeken even een ankerplaats om de bui uit te zitten. Nog geen uur later is de zon er weer en navigeren we verder. Toch gek om zo dicht langs de ‘airstrip’te varen. We kunnen ons voorstellen dat het uitzicht tijdens de landing & het opstijgen spectaculair moet zijn met de blauwe kleurschakeringen van de nabij gelegen ‘Motu piscine’. Een fantastische unieke aankomst, lijkt ons. 
Aan het dorp ‘Vaiuru’, tegenover de meest bezochte en knapste motu ‘Vaiamanu’, of beter gekend als ‘Motu Piscine’ (=zwembad), vinden we in het appelblauwzeegroene water een plekje tussen de vele koraalbommen. Het is intensief zo navigeren, ik op punt, the Captain aan’t roer langzaam varend met één oog op de laptop (Open CPN) en mijn aanwijzingen volgen. 
De intense kleuren zijn reeds van ver te zien. De motu is populair en je kan een uitstap bij een pension boeken om je door één van de vele vissers te laten afzetten op één van de onbewoonde eilandjes (=motu’s), er te picknicken en om je 's avonds weer op te komen halen, of een toer te maken door de lagoon.
‘s Avonds slaat het weer om... bliksem & donder zorgen voor klank- & lichtspel. Het onweert de hele nacht. Soms is de bliksem héél dicht bij. Alle elektronische apparaten zitten in de oven en we duimen dat de bliksem ons NIET raakt
De wind trekt aan en komt van achter de hoek gedraaid, de ligplaats wordt een acceleratiezones met valwinden die het gebergte afrollen. Het wordt een onrustige nacht, onze dame trekt aan de ankerketting en we horen de wind huilen tussen het gebulder van de donder.
De volgende ochtend, tijdens het ontbijt, zien we in de verte opstievend water onze richting uit komen. Snel wordt de ontbijttafel afgeruimd en zetten we ons schrap, de motor gaat aan en de versnelling wordt in z’n vooruit gezet om de ankerketting te ontlasten. De plotse windvlaag tikt 45knopen(9 Beaufort) aan. Er volgen er nog en de windmeter gaat over de 45knopen! Het afdekzeiltje, dat over de  bimini & buiskap gespannen is, flappert om onze oren, elastieke rekken schieten los... Sensation-tje hangt naast het gangboord aan de spinnakerval, ze vliegt bijna onderste boven en trekt een scepter van de zeereling krom 😱.  We worden bijna van’t dek geblazen. Meteen hijsen we, tussen enkele windvlagen door, de dinghy aan dek en snoeren haar vast. Het afdekzeil wordt eraf gehaald. De windvlagen blijven komen. Een uitstap naar het natuurlijke zwembad zal even moeten wachten. Ondertussen bevinden we ons toch al in een wildwaterbad van Center Parcs! 
Tussen de wind- & regenvlagen door wordt de scepter gedemonteerd. De reling gaat eraf en the Captain probeert de scepter weer te rechten. 
Binnen wordt er kokoscake & broodjes gebakken en smullen we van het lekkers tijdens onze ‘cinemanamiddag’ 📽🎞
Na weer een ‘windy night’, proberen we de volgende morgen er weg te komen. Vanaf de eerste opklaring en zonnestralen, die ons voldoende licht geeft om te navigeren, varen we, met behulp van onze vorige track, twee mijl terug naar ‘Pointe Heiava’ voorbij luchthaven. Hier waait het ook wél, maar véél minder dan aan de andere kant. Geen acceleratiezones en minder valwinden, we hebben de juiste keuze gemaakt. Maar... het wordt een regenachtige dag. Dus zitten we nog even gegijzeld op ons dobberend huisje. In de late namiddag klaart het op. Op de landingsbaan zien we de lampen aan gaan en een vliegtuigje komt wiebelend tegen de wind ingevlogen. 
Onze nachtrust wordt ingehaald, we slapen door zonder de geluiden van een huilende wind of wilde rukken aan de ankerketting.
De volgende ochtend is het gestopt met regenen en wagen we het erop om naar de kant te dinghieën. Bij ‘Pension Linda’ mogen we gebruik maken van het internet terwijl we er wat drinken & lunchen. Ze laten ons zien hoe ze de gekookte taro (=aardappelsoort met zwarte schil) pellen en plat stampen tot ‘poi poi’ (=soort puree van gekookte taro met citroensap, wordt koud genuttigd als een dessert met een banaan). Met veel plezier poseren ze voor de camera en geven uiteg.
Enige tijd later wordt ons een weelderig buffet als lunch voorgeschoteld, de tafel staat vol met  allerlei typische lokale specialiteiten: taro, poi poi van taro, rijst, poisson cru en witte tonijn met lekkere gewokte groenten (groene paprika ( lijkt eeuwen gelden!), bananen + -cake & -pannekoeken. WoW waar moeten we dat allemaal steken! We proeven van alles een beetje en de rest wordt in de koelkast voor ons bewaard om mee te nemen aan boord... daar kunnen we nog enkele dagen van eten 😋
We huren fietsen bij hen (1000 CFP/fiets voor een halve dag) en verkennen zo het eiland. Het is even wennen met de remmen, het zijn torpedo’s! The Captain zijn fietszadel staat los en hij moet meerdere keren MacGyver spelen, alsook voor zijn fietsketting die zo nu & dan van het tandwiel ⛓⚙ valt. Mijn fiets mankeert niks en ik geniet van de fietstocht & de omgeving. Aan de ene kant hebben we een indrukwekkend gebergte, aan de andere kant de smaragdgroene lagoon met motu’s en de branding van de Pacific Oceaan die op het rif dondert. 
Al snel hebben we wind op kop en denken we eraan om niet verder dan het eerste dorp, ‘Vaiuru’ te fietsen, waar we enkele dagen voor anker lagen. Daar zien we nog steeds witte koppen op het water en horen & voelen we de valwinden, blij dat we verhuist zijn! 
De weg is niet overal even goed, ze gaat over van asfalt, in beton en zelfs koraal. Overal zien we mooie woningen met rijkelijk aangeplante verzorgde tuinen, hier & daar enkele vervallen huizen en ruïnes. Het is stilletjes op straat, het is zaterdag. In de week is het al rustig, maar in het weekend lijkt iedereen verdwenen...
Er zijn verschillende archeologische opgravingen te bezichtigen op het eland. 
Van een marea (=religieuze site) onderweg, gelegen tegenover de luchthaven, blijft, uitgezonderd van een groot bord en enkele stenen, niks van over. De tweede vinden we niet en de derde ligt boven in de bergen. In de lagoon zien we een varken op haar gat van haar ‘Spa’-moment genieten. Ik sluip dichterbij voor een foto, maar het ‘pootje badende’ varken schrikt op en schiet op de loop. Ver kan ze niet met haar poot die met een touw vasthangt aan een boom 🐖. Zo zien we nog vele varkentjes langs de lagoon vasthangen. 
Tussen de dorpen ‘Rairua’ & ‘Mahanatoa’, tegenover de magasin Louise, bevindt zich de enige Tiki van het eiland in een privé-tuin. 
Voor we het weten zijn we weer bij af en hebben we de 23km weg rond Raivavae gefietst. Het was een fijne fietstocht met enkele klims & afdalingen, maar geen Mont Ventu uitdagingen. 
Na de fietstocht maken we kennis met gasten in ‘t pension, een koppel uit Tahiti. De man maakt kunstaas: inktvissen, zoals diegene die we gebruiken, als hobby. Wanneer we weer in Tahiti zijn, spreken we af voor nieuwe aasjes. Toch toeval en fijn om net de juiste mensen te ontmoeten, hé. 
We nemen onze lunchrestanten mee en krijgen extra pannekoeken, papaya & pompelmoes kado. Op ons privé-terras genieten we van de mooie omgeving & de stilte om ons heen. 
‘s Avonds land er een klein vliegtuigje en even later een militaire helikopter. De helikopter is van Tahiti naar Rapa gevlogen, daar land ie op het voetbalveld, wegens gebrek aan vliegveld, dit is voor het repatriëren van patiënten met noodgevallen! De patiënt wordt van hieruit meteen met het vliegtuigje overgebracht naar Tahiti. De helikoptercrew verblijft in Pension Linda voor de nacht en vliegen de volgende ochtend terug naar Tahiti. Dit had onze gastvrouw reeds verteld. 
Door de regen van de afgelopen dagen, is het ons afgeraden om het steile wandelpad te nemen over het gebergte. Dan maar wat klussen op zondag. De dieselfilters moeten vervangen worden, ook het filterhuis van de groffilter en waterafscheider moeten gereinigd worden, blijkbaar hebben toch ergens met water vervuilde diesel getankt, en daar is the Captain wél even zoet mee. De dag is voorbij voor we het weten. 
Op maandagochtend wandelen we naar de magasin in het dorp ‘Vaiuru’. Deze heeft ook een klein tankstation voor benzine & diesel (enige plek op het eiland). Het is verder dan we dachten en na onze aankopen liften we terug met onze diepvriesproducten. Een vriendelijke man, afkomstig uit Nieuw-Caledonië, zet ons voor het ponton van Pension Linda af en geeft ons enkele tips over zijn land.  
Nadat we de boodschappen hebben opgeborgen, keren we weer naar het pension. Er wordt net door een visser een geelvintonijn geleverd, een gelijkaardig mooi exemplaar als onze laatste vangst. 
In’t pension bekijken we de nieuwe weerbeelden onder enkele happen van een casse-croutte kip (belegd broodje (baguette) meestal met frietjes, maar we bestellen één zonder frietjes, daar is het nog wat te vroeg voor 😜), als ontbijt. 
De wind is gedraaid en het weer is goed om terug te keren naar motu ‘Piscine’.

Frans Polynesië: Australeilanden: Raivavae: deel 1: ‘Rairua’


Maandag, 12 - donderdag, 22 maart ‘18 (UTC -10u = -11u tijdsverschil met BE(=UTC +1u)!) 

Raivavae (Frans: île Raivavae, voormalig ‘Vavitu’) is een eiland dat tot de Tubuai-eilanden van de Australeilanden in Frans-Polynesië behoort.
Het is een klein eiland. Het omvat ongeveer 16 km² en er wonen minder dan 1.000 mensen. De hoofdplaats heet ‘Rairua’ en de andere drie dorpen zijn: ‘Mahanatoa, Anatonu & Vaiuru’. Ontdekkingsreizigers die door de Stille Oceaan trokken, noemden het piepkleine eilandje het mooiste eiland van de Grote Oceaan. De met varens bedekte heuvels van Mont Hiro pronken, het hoogste punt van de dode vulkaan is 437 meter hoog en ze kijkt uit over een smaragdgroene lagune. Het rif dat de lagune beschermt tegen de branding van de oceaan, is versierd met kleine eilandjes (=motu’s). Met haar natuurlijke schoonheid lijkt ‘Raivavae’ op ‘Bora Bora’(Genootschapseilanden) van dertig jaar geleden. Hier is echter nergens een resort te bekennen. Geen dure hotels en geen chique restaurants. Er zijn enkele kleine familiale pensions, maar het toerisme stelt tot nog toe weinig voor. Raivavae ligt een stuk afgelegener en wat tot 2002 enkel bereikbaar per boot. Sindsdien beschikt het eiland over een vliegveldje dat gebouwd is op een koraalplateau en een korte landingsbaan heeft. Drie keer per week is er een vlucht vanuit Tahiti en één maal per week vanaf de andere Tubuai-eilanden.
Het eiland kent een strenge protestantse traditie, waarvan in elk dorp een kerk staat. Alsook, in mindere maten, nog enkele andere godsdiensten en kerken. 

De eerste bewoners vestigden zich hier rond het jaar 900 na Christus. Waarschijnlijk waren zij afkomstig van de Genootschapseilanden. Raivavae werd in 1775 ontdekt door de Spaanse ontdekkingsreiziger Tomás Gayangos. Hij noemde het eiland ‘Santa Rosa’. In 1880 werd het een Frans protectoraat.
In 1903 werd Raivavea, samen met de rest van de Austral-eilanden samengevoegd met Frans-Polynesië.
Ooit had Raivavae meer dan 3000 inwoners; een afgelegen eiland met nauwelijks contacten elders in Polynesië. Tot in 1826 vanaf Tubuai, het meest nabij gelegen Australeiland (100 mijl meer westelijk gelegen), in enkele golven, besmettelijke ziektes Raivavae bereikten. Besmettelijke, "westerse" ziektes die doorgaans in het kielzog van de westerse schepen en missionarissen meekwamen naar de eilanden van de Pacific en bevolkingen decimeerden. Zo ook hier op Raivavae, na enkele jaren was het inwonertal terug gelopen tot 120 overlevenden. 
Het eiland was, tot enkele jaren terug, de grootste koffieproducent van Frans-Polynesië. Volgens recente informatie besteden de bewoners hier nog weinig tijd & energie aan. Toch is er nog agricultuur en wordt er de aardappelachtige ‘taro’ en vis uitgevoerd naar Tahiti. Sommige leven van hun eigen fruit- & groententeelt en visvangst. Maar ook hier wordt minder en minder belang aan gehecht, het is makkelijker om producten te kopen die het vrachtschip tweemaal per maand meebrengt.
In Raivavae wonen fanatieke kanoërs, die jaarlijks deelnemen aan de bekende ‘Hawaiki Nui Va'a’ wedstrijd (vinden plaats in okt/nov tussen de Genootschapseilanden). Hiervoor trainen ze het ganse jaar door. Nu en dan peddelen enkele va’a’s (=Polynesische outrigger kano is een hele slanke kano, die aan de zijkant een drijver heeft om de balans in het bootje te bewaren. Je hebt ze in alle soorten en maten, van hele kleine één persoons, tot enorme tien persoons kano's) voorbij. Zowat elk gezin bezit hier minstens één va’a, we zien ze verspreid aan de lagoon kant liggen. Vele va’a’s hier zijn van die mooie authentieke houten i.p.v. van de meer gestroomlijnde met kunsthars gebouwde, enkele locals zien we druk bezig om een nieuwe uit een boomstam te creëeren.

We zijn net door de smalle pas gevaren met behulp van Open CPN, omdat ook hier weer de Navionics-kaart afweek! 
Onze dame dobbert voor het hoofddorp ‘Rairua’. Een grote betonnen steiger is voorzien met dikke grote stootwillen voor het afmeren van het bevooradingsschip. Daarachter staat een magazijn met er achter een grote witte tent. Is er een feest? Dit blijkt inderdaad een feesttent voor huwelijks-, dorpsfeesten, e.d.
Vanaf ons dobberend huisje zien we niemand aan land, het is stilletjes, nu & dan rijdt er een wagen, het geluid van een fluitje en botsende bal in de verte verraad een volleybalwedstrijd. 
De volgende ochtend maken we ons ‘Sensation’-tje klaar en dinghieën we naar het ponton. We bewonderen het prachtige gebouw van het gemeentehuis en de  trouwzaal. Een local nodigt ons uit om er te trouwen 😉
Bij de gendarmerie melden we ons aan en krijgen we meteen bananen aangeboden. Deze wijzen we vriendelijk af, aangezien ze bijna uit onze oren👂🏽🍌 komen. Toch staat de vriendelijke agent erop dat we elk een proeven, om het verschil met de Rapa-bananen/-soort te vergelijken. Volgens ons zijn het 
meer de Chiquita die we van in bij ons kennen, maar dat zeggen we maar niet. Ondertussen proberen we bananen onder de zonnebank te leggen om te drogen zodat we ze langer kunnen bewaren en als een gezond snoepje/snack/tussendoortje te kunnen nuttigen. (* zie meer info)
Het ‘gouden boek’ (=gastenboek van de jachties die hier landen) ligt reeds klaar om straks, als we hier weer doorvaren, een woordje e.d. in te schrijven. Bij het doorbladeren komen we enkele bevriende en bekende boten tegen, alsook de pirogue die we in Papeete, Tahiti mochten aanschouwen met onze sympathieke lift, namelijk de kapitein Titaua. Bij het laten zien van onze foto’s met hem op de pirogue met ons, wordt er enthousiast gereageerd. Titaua, de kapitein is oorspronkelijk van Raivavae en natuurlijk kent iedereen hem! (Zie blog november ‘17).
In één van de kleine magasins bekijken we de aanwezige producten. Verse voeding is er niet te vinden, binnen enkele dagen komt het bevooradingsschip. Gelukkig hebben we nog allerlei lekkers aan boord waarvan het culinaire niveau  op Zensation even hoger ligt met eend, langoesten, dorade en geelvintonijn op het menu 😜.
Bij het postkantoor bevindt er zich een bankautomaat. Dat is goed, want betalen met een bankkaart kan hier nergens... 
Opvallend zijn de gespannen touwen over daken, dit zagen we reeds in Rapa, ter bescherming voor hevige wind. Tja, als je dak er maar blijft opzitten, hé 🤔
De meeste huizen zijn mooi en voorzien van een mooie aangeplante verzorgde tuin.
We zijn de enige zeilboot & zeilers aanwezig en dat nieuws gaat snel. Iedereen zwaait en zegt dag. Een dame stopt met haar wagen en laat ons weten dat er naast het gemeentehuis een ‘artisanaal’ winkeltje is.
Eerst willen we internet om de weerbeelden te checken. In het toeristisch bureau, alias snack, alias internetcafé, kunnen we bij een consumptie ‘gratis’ (anders is het 500CFP/p.p./dag (ongeveer €4) gebruik maken van de internet. Consumeren doen we sowieso altijd... je gaat toch niet zomaar ergens zitten en niks verbruiken! Een tafel gevuld met laptops & printers worden gebruikt door enkele locals.
Er loopt een betonnen weg van 1km over het gebergte naar de andere kant van het eiland. In de namiddag bewandelen we de weg. Het is verrassend hoe de natuur na de eerste tuinen vol bananen en papaya geleidelijk veranderd. De verwilderde bananen staan de hele weg langs de kant. De weg gaat omhoog, we klimmen tegen de heuvels op en transpireren ons een ongeluk, de warmte en vooral de zeer vochtige atmosfeer maken het een zwaar karwei. Jammergenoeg ontneemt de dichte begroeiing ons het zicht op de andere kant van het eiland, de lagoon en het rif. We dalen weer af en zien de azuurblauwe lagune, donkere kleuren van het koraal, de witschuimende branding op het rif en enkele motu’s. Een perfect plaatje 😍. Links van ons zien we in de verte de landingsbaan liggen. Voor ons liggen bergen grote lege oesterschelpen in de lagoon. Bananen hangen op houten stokken in de lagoon. Hey, dat is gek, waarom hangen ze de bananenkammen hier? Dit is om de vruchten te beschermen tegen ongedierten! Slim bekeken. 
We gaan langs de gewone weg rond het eiland terug richting het hoofddorp ‘Rairua’. Bij het volleybalveld is er veel beweging. Een wedstrijd tussen twee damesploegen zorgt voor veel toeschouwers. We supporteren mee en zijn verbaasd over hun prestaties, ondanks hun zware gezette gestalte. Slank is hier alles behalve in de mode 😜. En de volleybalbroekjes zijn iets langer dan we gewoon zijn, maar de spelregels zijn hetzelfde!
De volgende morgen wachten we langs de weg op de bakker. Deze zou dagelijks een eilandtoer maken met een witte wagen en tussen 7u & 7u30 aan het gemeentehuis passeren. De meeste huizen hebben een lange smalle brievenbus, waarin de bakker de baguetten kan instoppen, lekker handig 👍🏽. Dit zagen we reeds op Mo’orea (Genootschapseilanden). We staan op wacht, het is zeven uur. Een dik halfuur later, na veel gezwaai & heel wat ‘Ia ora na’ (=goede dag) geroep naar voorbij rijdende mensen, hebben we nog geen bakker gezien. Waren we net te laat? Was het het witte autootje dat we vanop Zensation door de straat zagen rijden? Even navragen bij de buren, maar die ook niet weten of de bakker nu al wél of niet gepasseerd is. We geven het op... Jammer dat wij zo geen brievenbus hebben... maar, gelukkig nog wél pannekoekenbeslag 🥞
Na het ontbijt brengen we een bezoekje aan het artisanale winkeltje. In Rapa stonden we dagelijks voor een gesloten deur wegens de staking en konden we de creaties enkel aanschouwen vanachter het glas. We bewonderen de mooie hoeden & handtassen vervaardigd uit pandanusbladeren, schelpenkralen, parelsnoeren en nog zoveel meer. Ik wordt de eigenares van een groene halsketting met parelmoeren schelpen bloemen 😍.
Bij het internetcafé worden nieuwe weerbeelden gedownload & bekeken. Met de voorspelde noordenwind zou de ankerplaats hier wél eens choppy kunnen worden. We besluiten naar een andere plek te varen om meer beschutting te zoeken.

* Bananen drogen: op een rooster met vliegengaas leggen bovenop een zwarte schaal (zorg dat er lucht kan onder circuleren) en in de zon zetten enkele dagen (‘s avonds binnen zetten voor de vochtigheid). Daarna luchtvrij in kleine pakketjes in huishoudfolie wikkelen en bewaren in een luchtdicht potje.

woensdag 14 maart 2018

Dag 3: Frans Polynesië: Australeilanden: Rapa - Raivavae

Maandag, 12 maart ‘18_9 -> 14u (UTC -10u = -11u tijdsverschil met BE(=UTC +1u)!) 

Afgelegde afstand: 26NM
Vaaruren: 5u15’
Gemiddelde snelheid: 5 kn
Gemiddelde knopen wind: 9kn
Positie: 23°52'S 147°41'W

Totaal trip:
Resultaten na 53u15’:
Afgelegde afstand: 286NM
Gemiddelde snelheid: 5,4 kn
Gemiddelde knopen wind: 12 kn
Aantal motoruren: 3,5u

Raivavae ligt voor ons. We zijn er bijna. De vislijn hangt weer uit... misschien kunnen we nog een visje vangen om kado te doen aan de gemeenschap van Raivavae 😉
De spinnaker rukt aan de spinnakerschoten en zet zich weer bol. Een mijl voor de pas wordt de slurf dichtgetrokken en de spinnaker opgeborgen. Schuimende golven botsen op het buitenste rif. Groene bergflanken lonken ons. In de vaargeul komen vier va’a’s in onze dame haar hekgolven meesurfen. Witte zandstranden schitteren in het zonlicht.
De vislijn en kunstaas blijven onaangeroerd!
Op de plotter zit de Navionics-kaart er weer helemaal naast en navigeren we met Open CPN en Garmin. 
Voor het hoofddorp ‘Rairua’ droppen we het anker op 12m diepte.

Het was een fijne rustige tocht, zonder tegenliggers... alleen op de Grote Stille Oceaan! Het weer ‘klopte “alweer” van gene pedaal’, maar was beter en gunstiger voor ons. Het mag ons ook al eens meezitten, hé. En onze fantastische visvangst maakt het een geslaagde trip 😜

Dag 2: Frans Polynesië: Australeilanden: Rapa - Raivavae

Zondag, 11 - maandag, 12 maart ‘18_9u (UTC -10u = -11u tijdsverschil met BE(=UTC +1u)!) 

Afgelegde afstand: 130NM
Vaaruren: 24u
Gemiddelde snelheid: 5,4kn
Gemiddelde knopen wind: 12kn
Positie: 23°57'S 147°14'W
Afstand tot bestemming (Raivavae): 20NM

De wind is onstabiel: variërend van 12 tot 21 knopen. Zeilen worden gereefd en weer ontreefd. Onze dame glijdt door het water. 
We genieten van onze gevangen geelvintonijn in allerlei gerechten 😋.
Al snel is het donker en de maan komt weer wat later op. 
Tegen de ochtend zakt de wind in naar 9 knopen en besluiten we spinnaker te heisen. Hopelijk blijft de wind nog even staan en kunnen we de laatste mijlen blijven zeilen.






Dag 1: Frans Polynesië: Australeilanden: Rapa - Raivavae

Zaterdag, 10 - zondag, 11  maart ‘18_9u (UTC -10u = -11u tijdsverschil met BE(=UTC +1u)!) 

Afgelegde afstand: 130NM
Vaaruren: 24u
Gemiddelde snelheid: 5,4 kn
Gemiddelde knopen wind: 12kn
Positie: 25°38'S 145°25'W
Afstand tot bestemming (Raivavae): 161NM

Nadat we uitgezwaaid zijn, de lijnen hebben losgegooid en de pas van Rapa Iti hebben verlaten, komen we meteen in een wastrommel terecht. Lang blijft de diepte rond het eiland maximum 30m diep. Hier wordt de gigantische hoeveelheid water van de oceaan opgestuwd, waardoor ze heel rommelig is. 
Met een NO-wind zeilen we weg. Even later shift de wind op een minuut tijd 120°, naar het zuiden! Hoe kan dat nou! Is het hier een conventiezone (=meer uitleg zie internet)?! 
Een bui maakt het geheel even later compleet. Om ons heen bevindt zich veel bewolking...
De vislijn wordt uitgehangen en in minder dan 5’ hebben we beet 🎣!  Maar de aas breekt af... weg aas, weg beet...
Een nieuwe visaas wordt klaargemaakt en uitgehangen. Weer hebben we snel beet. Een geelvintonijn springt als een wilde uit het water en het aas breekt alweer af 😱! Frustratie alom. The Captain wil een andere methode toepassen, nml.: m.b.v. ijzertjes en een knijptang de aas vastmaken aan de lijn  i.p.v. met knopen. 
Ondertussen zijn we in een windstilte gevaren en motoren we twee uur. Om ons heen zorgen buien en wolken voor impressionante beelden, waar ettelijke weermannen & -vrouwen jaloers op zouden zijn. Zelf houden we het droog. 
De wind is er weer en Zensation zeilt lekker. Enige tijd later hebben we weer beet... alsjeblieft kom aan boord! De vangst laat zich makkelijk dichterbij halen, maar probeert dan onder de boot te zwemmen en de vislijn komt achter het roer van de hydrovaan terecht. Neen, niet weer, niet afbreken alsjeblieft... The Captain krijgt de vislijn er achteruit en dan zien we onze vangst: een ‘geelvintonijn’! Met de haak halen we hem aan boord. Nou dat ging makkelijk, in minder dan 15’ ligt er een lekker dikke & ronde geelvintonijn van 110cm & ongeveer 20kg in de kuip. 
Eindelijk een geelvintonijn, onze wens komt uit! Yeah!!! Jullie duimen 🤞🏽👍🏽 hebben geholpen. Bedankt 😜.
Net voor het donker is ie gefileerd en liggen er gigantische steaks in de vriezer & koelkast. Hij is net op tijd voor het diner. Meteen wordt het avondmenu aangepast en smullen we even later van een lekkere verse tonijnsteak 😋!
De avond valt, een sterrenhemel verschijnt en in de verte zien we bliksem de hemel oplichten. Het is al over middernacht wanneer een kleine maansikkel, liggend op haar rug, een beetje extra licht brengt. 

Meer wolken verschijnen, maar we houden het droog. Het is een rustige nacht, al snel is de zon er weer en zijn de eerste vierentwintig uur voorbij gegleden. 

Frans Polynesië: Australs Archipel: Rapa Iti

Maandag, 5 - zaterdag, 10 maart ‘18_17u30(UTC -10u = -11u tijdsverschil met BE(=UTC +1u)!) 

De Australeilanden, Frans: Îles Australes of Archipel des Australes, vormen een eilandengroep binnen Frans-Polynesië, ten noordoosten van Nieuw-Zeeland. De archipel bestaat uit zeven eilanden, waarvan vijf bewoond zijn en vier ervan bereikbaar zijn met het vliegtuig, het hoofdeiland heet Tubuai. De Australeilanden bestaan uit twee administratieve regios: de Tubuai-eilanden (Van noordwest tot zuidoost zijn dit: Îles Maria, Rimatara, Rurutu, Tubuai & Raivavae) en de Bass-eilanden (Rapa Iti & Marotiri (onbewoond)).
De Australeilanden worden soms, zeer verwarrend, de Australische eilanden genoemd. Uit de naam Australeilanden of Australische eilanden moet niet worden geconcludeerd dat de eilanden bij Australië behoren. De namen zijn etymologisch afgeleid van het woord ‘australis’, dat ‘zuiden’ betekent. Ruim 600 kilometer ten zuidwesten van Tahiti ligt deze archipel. Vanwege deze behoorlijke afstand houdt de archipel op natuurlijke wijze overtoerisme op afstand. Misschien is het daarom dat de meeste locals van mening zijn dat op de Austral archipel de aardigste mensen van heel Frans-Polynesië wonen.
Dit is voor ons het vijfde, van de vijf archipels in Frans Polynesië, dat we bezoeken. De totale oppervlakte van de archipel is 140 km², de zeven eilanden liggen honderden zeemijlen van elkaar verwijderd, dus dit wordt een beetje varen om enkele van hen te bezoeken. In totaal teld dit archipel ongeveer 6900 inwoners. 
De eilanden van deze archipel werden ontdekt tussen 1769 & 1811
Captain Cook was de eerste die in 1769 Rurutu zag, in 1777 Tubuai, maar hij ging niet aan land. Gayos ontdekte in 1775 Raivavae & Vancouver ontdekte Rapa in 1791.  Terwijl Rimatara pas het bezoek kreeg van de eerste Europeaan, Pastoor Henry, in 1811.
Ook hier hadden de ontdekkingen drastische gevolgen voor de lokale bevolking die het leven lieten aan epidemieën en gevechten, waardoor de bevolking in grote getalen slonk!
Ze werden bekeerd tot het Protestantisme vanaf 1820 en toegewezen tot Frankrijk in 1881.

Rapa Iti, vroeger ‘Oparo’ genoemd, waar we nu zijn, behoort bij de Bass-eilanden, samen met het onbewoonde eiland Marotiri, dat we gepasseerd zijn op onze route naar hier. Het zijn de twee meest zuidelijk gelegen eilanden van Frans-Polynesië. Het eiland ligt het dichts bij de vaarroute tussen Nieuw-Zeeland & Panama. 
Op geografisch gebied worden de Bass-eilanden van de Australeilanden gescheiden gehouden omdat het vulkanisme op de Bass-eilanden van veel recentere oorsprong is dan dat van de rest van de Australeilanden. 
Rapa Iti is het kleine zusje van Rapa Nui, beter bekend als ‘Paaseiland’, dat niet tot Frans Polynesië behoort.
Het is een uitgestorven vulkaan met een diepe baai en steile reliëfs. Het is een mysterieus oord, waarvan de toppen van de bergen meestal in de wolken gehuld zijn.
Het hoogste punt van de Rapa Iti is Mont Perahu dat ongeveer 650 meter hoog is. Rapa is 40 km² groot en één groot natuurreservaat met een minimale bevolking (minder dan 500!). Er zijn twee dorpen: Ahurei (het hoofddorp met ca. 350 inwoners) en Area (ca. 130 inwoners).
Eens in de twee maanden ofzo (afhankelijk van het weer en tijdens de schoolvakanties om de kinderen van Tahiti (vanaf 15j) & Tubuai (vanaf 12j) weer naar huis & school te brengen), komt het vrachtschip Tuhaa Pae II langs het eiland om goederen af te leveren. Dit is tevens de enige verbinding met de rest van de wereld. Er is geen luchthaven hier. Deze plannen zijn opgeborgen omdat de weersituatie hier onstabiel is. Nadat het vliegtuig vertrekt in Tahiti, 1250km of 675NM van hier, kan het weer op korte tijd omslaan, waardoor het niet kan landen en rechtsomkeer zou moeten maken... 
Dus geen toerisme hier en maximum slechts een tiental zeilboten die hier naar toekomen. Om dezelfde redenen: het onstabiele weer: regen, wind & kou en omdat het zo zuidelijk ligt, buiten de ‘Coconutmilk-route’ die de meeste jachties volgen. De zomer is hier kort, vanaf eind december t.e.m. april; en is tevens ook het regenseizoen. Temperaturen kunnen hier tijdens de winter (vanaf mei) zakken tot onder de 10°C...brrr...
De bewoners zijn geheel zelfvoorzienend en leven van hun agricultuur: men bakt zijn eigen brood (geen bakker op het eiland of baguette te koop in één van de drie kleine winkeltjes), kweekt zijn eigen groenten, plukt zijn eigen fruit en vangt zijn eigen vis (helaas hebben de vissen binnen het rif kans op de Ciguatera-ziekte) of geit of kweekt varkens en slacht een kip of eend. Op het eiland is er een teelt van citrus- & passievruchten, peren & vijgen, als mede de teelt van koffieplanten (juni).
De mensen leven van wat het eiland biedt van vruchten, fruit en wilde runderen & geiten, alsook van de visvangst: zalm, dorade, langoest, venusschelpen en kreukels. Soms staat er ook zeekomkommers en oesters op het menu. Genoeg variatie en lekkers!

Toen de Britse navigator, George Vancouver als eerste Europeaan, in 1791 het eiland bezocht, trof hij er tussen de 1500 & 2000 bewoners aan. Die verdeeld onder 12 clans verspreid over het eiland woonden: stammen die elkaar op bloedige wijze achterna zaten en, soms letterlijk, wel konden vreten. Vanuit hoog, op de kraterpieken rond de baai, gelegen forten hielden ze elkaar in de gaten. De gevechten stopten in 1826 met de invoering van het katholicisme. Maar al gauw dreigde er een ander gevaar van buitenaf: Peruviaanse slavenschepen kwamen om nog meer slaven te zoeken! Samen met epidemies & ziektes die ze meebrachten, slonk het inwonersaantal tegen 1867 naar 120! 

Wanneer we een ankerplaats zoeken, zien we, in de vroegte van de opkomende zon, een bootje van ‘Ha’urei’, de hoofdstad, naar ‘Area’ het dorp aan de overkant van het kratermeer varen, volgeladen met mensen in mooie kleding en geweven hoeden op hun hoofd. De klokken van de kerk luiden. Er is een mis, euh, op een maandagmorgen? Misschien een huwelijk of begrafenis? Op de radio horen we dat 5 maart een feestdag is van de protestanten.
Tijdens het ontbijt kunnen we de ontluikende omgeving op ons laten inwerken. Opgebouwd uit een groot aantal vulkaanpieken, ziet Rapa er vanop afstand groen en grillig uit. Alsof een draak zijn scherp gepunte tanden heeft achtergelaten. Het harde licht van de opkomende zon toont de kraterwanden om ons heen in al hun ongenaakbaarheid, harde lijnen over de kammen met diepe schaduwen in de nog niet belichte hellingen en dalen daar achter. Na een uur is het schouwspel over, het licht wordt zachter, de omgeving milder, gloeiender, met meer reliëf. 
We zijn wat moe van de tocht en het wachtlopen. The Captain zijn ellebogen doen pijn van de mislukte visvangsten en het bijna vier uur durende gevecht met de geelvintonijn die we verloren... 
Tijd om even een uiltje te vangen 😴
Na ons dutje lijkt de omgeving onder de middagzon véél intenser. De groene bergflanken om ons heen schitteren. We kunnen ons moeilijk inbeelden, dat de Polynesiërs hier eeuwen geleden alles ontbost hadden en later weer aangeplant hebben met naald- & loofbomen en stuiken (dit heeft ook op Mangareva, Gambier, plaatsgevonden!). Onze dame dobbert rustig in het vlakke goed beschutte gigantische kratermeer. Het is hier muisstil... 
Sommige beschrijven deze omgeving als: Schotland & Noorwegen. Daar zijn we nog niet geweest, maar dat beloofd alvast véél moois.
De temperatuur is hier ongeveer 25°C en het water 22°C. ‘s Avonds en ‘s morgens is de temperatuur iets frisser, maar het dekbed blijft voorlopig in de vacuümzak, zo fris is het nu ook weer niet. 
De zichtbaarheid van het onheldere water is, samen met de watertemperatuur niet uitnodigend voor een zwemmetje, al zeker niet wanneer er meteen een grijze haai 🦈 even van een stukje afval komt peuzelen!
In de namiddag wordt de tube van de uitlaat gecheckt: de MacGyver reparatie doet zijn werk: alles ziet er in orde uit. 
Aan land zien we geen mensen verschijnen, nu en dan horen & zien we een wagen rijden. Een luie rustige feestdag... De elektriciteitscentrale brult zachtjes in de verte. Visboten zweven boven het water in een houten geraamten met een systeem van riemen/banden, die m.b.v. grote stuurwielen de boten boven het water heisen.

Na een heerlijk nachtrust in een stille omgeving, zonder klotsend water, klapperende zeilen of plonzende vissen om ons heen, zijn we klaar om Rapa te ontdekken. Langs de vele patates en koraalplateau’s zoeken we met Sensation-tje een weg naar de lange betonnen kade. Wanneer we de straat oplopen, stappen er meteen twee dames van hun fiets om een babbel met ons te slaan en wegwijs te maken in het hoofddorp ‘Ha’urei’. Zo weten we meteen wat er allemaal is: gemeentehuis met politieagent, weerstation, medisch centrum met een Franse verpleegster & assistente, school (3 tot 12j), kerk, twee winkels (waarvan 1 een coöperatieve van de commune), postkantoor, artisanaal centrum, toeristische dienst, enz...; en waar het zich bevindt. Een bank of -automaat is er niet, maar eigenlijk wordt hier weinig met geld omgegaan, enkel in de winkels en op het bevoorradingschip. Een snack is er niet en alles wordt geruild: groente,fruit, vis, vlees, diensten, enz...
De winkeliers mogen geen alcohol verkopen, de locals bestellen het rechtstreeks aan het bevoorradingschip of aan familie of vrienden die het voor hen op de boot zetten. Drinken in het openbaar is ook hier verboden. 
Het laatste bevooradingsschip was hier begin januari, toen de schoolvakantie ten einde liep en de oudere kinderen weer naar Tubuai (college) & Tahiti (lyceum) terugkeerden. Ondertussen zijn de meeste rekken in de kleine magasins leeg. Geen coca cola meer, tabak, enz... het is wachten op nieuwe voorraad tot eind maart, wanneer de kinderen weer terugkeren voor de Paasvakantie!  
Zelf komen de dames, Céline & haar dochter Lucie van de overkant, van het dorp ‘Area’. Er ligt 8 kilometer weg op het eiland, van het ene dorp naar het andere. Er is ook een bootje dat gratis tussen de twee dorpen over het meer pendeld. Voor de schoolkinderen is er een speciaal bootje en schoolbus. De dames vertellen over de grote broodbakovens die in verschillende getalen, verdeeld over het eiland staan en waar iedereen zijn eigen brood, gebak, pizza, kip, enz... gaat bakken. Ze beloven ons ‘Pain de Rapa’ (brood van Rapa, een soort lange sandwichachtige broodjes) te maken op vrijdag. Tijdens ons gezellige kennismaking stopt er een pick-up met een laadbak vol bananenkammen, we mogen er één uitzoeken. Wat een verwelkoming 🍌😋. En een visser geeft ons twee dorades 🐟🐟. Ons Dinghietje ligt al vol, nog voor we goed op weg zijn... WoW, ‘we vallen hier met ons gat in de boter’!
Jammergenoeg is alles gesloten wegens ‘la grève’ (=staking voor oprekken van de pensioenleeftijd van 60 naar 62 jaar).
We treffen de burgemeester, politieagent, stakers & vakbondsafgevaardigden voor het gemeentehuis. Er staat een grote tent, waaronder ze rond lange tafels zitten en zich bezig houden met scrabble, kreukels & andere kleine schelpen worden doorboord, voorzien van een gaatje & aan elkaar geregen tot kettingen, vlechten & weven van stroken voor hoeden & tassen te maken. De Austral archipel is befaamd om haar met palmboom- & bamboeschors (pandanus/ kakae/kahiaka) verweven strohoeden en tassen. Deze ambachtelijke accessoires zijn uniek van hier. Het materiaal wordt eenmaal per jaar geoogst, daarna wordt het gedroogd en verwerkt gedurende het jaar. Er is een petanquewedstrijd en de rook & geur van allerlei lekkers op de BBQ laat het hele gebeuren op een feest lijken. 
BBQ-en gebeurt in Frans Polynesië gewoon op een rooster boven een gehalveerd vat, zoals vroeger bij ons. Hier geen thermometers of andere snufjes om de juiste cuisson te bepalen 😉.
Meteen ‘moeten’ we mee aanschuiven en maken we kennis met allerlei nieuwe smaken, gerechten en specialiteiten van de Australs & Rapa: taro (=een zwarte aardappel die in de velden in terrasvorm, zoals rijstvelden, onder water staan & groeien), poi poi (=puree van taro), papegaaivis, zalm, dorades, kip, venusschelpen, poisson cru, sla, waterkers, verse guave & frambozen sap, bananpannekoeken (met maniokmeel), banantaart, enz... 
We ontmoeten bijzondere mensen, hebben leuke babbels en worden meteen opgenomen in de gemeenschap. Al snel ‘staken’ we uit sympathie mee en nemen deel aan de activiteiten. Onze namen komen op de petanquewedstrijd-lijst. En voor we het weten staan we in de halve finale, terwijl ik het nooit echt, na mijn kindertijd, gespeeld heb! Ik scoor onverwacht punten...
Terwijl the Captain overrompeld wordt met gps-en en het instellen van coördinaten van de ondiepere vlaktes voor de vissers, prik ik gaatjes in de schelpen. Elke dag groeit de tafel met gerechten en doet ook Zensation zijn bijdrage. Andere gerechten & andere smaken voor de locals, die ze niet kennen of gewoon zijn, dit zorgt steeds voor een lege pot 😜. Zo hebben we het graag. 
Elke dag krijgen we allerlei lekkers mee van de bewoners en elke avond  komt Marco aangevaren met nog meer lekkers. Zo eten we langoesten 🦐...mmm... dat is weer even geleden. De vriezer zit vol met dorades, langoesten en zelfs een halve eend. Aubergines, komkommer, avocado’s, sla, waterkers, citroenen en bananen stapelen zich op! 
Voor en na de gemeenschapsactiviteiten nemen we de tijd om meer van het eiland te zien. Het weer is mooi en de temperaturen aangenaam. Van valwinden of acceleratie zones merken we niks op de ankerplaats. We boffen met het weer hier. Het kan hier snel verkeren...
Voor dag & dauw vertrekken we met ons ontbijt op zak voor een wandeling in de bergen op zoek naar restanten van een fort. De meeste forten zijn nu overgegroeid en ingestort er zijn er slechts enkele bereikbaar. Een steile klim van een klein uurtje brengt ons, langs een redelijk gekortwiekt onderhouden pad, naar één van de dichtstbij gelegen forten. In de harde kleigrond zijn hier & daar zelfs treden gemaakt en we stappen ook op een natuurlijke wenteltrap. Grappig & knap dat ze hier zoveel werk in steken en dat alles voor enkele rotsblokken. Er is dan ook héél wat inbeelding bij nodig om in de enkele restanten van rotsen een fort te herkennen. Om ons heen zien we restanten van forten van andere clans, strategisch geplaatst boven op de scherp gepiekte vulkaantoppen. De clan die dit fort gebruikte had een prachtig overzicht over de baai en de heuvels rondom tot ver in de, nauwelijks toegankelijke, baaien aan de andere kant van het eiland. Nu, een ruime eeuw later, zitten hun nakomelingen in de coöperatie, de strijdbijl is begraven. Het eiland wordt gerund door deze coöperatie en gezamenlijk bedrijven ze land- & tuinbouw, bezitten ze & hoeden ze het vee, vangen vis en drijven een winkel & kopen voorraad in. Deze vreedzaamheid zorgt voor een relaxte sfeer op het eiland. 
We nuttigen ons ontbijt en bewonderen de omgeving. De vulkaanwanden rond om ons heen zijn stijl. Het zicht over de grote baai is adembenemend! 360° postkaart-uitzichten & panorama’s branden op onze netvliezen. De begroeiing van varens, varenpalmen, struiken en dennenbomen passeren ons pad of  verdwijnen in een dal. In de verte horen we een rivier stromen. Op de terugweg plukken we rode guaves (=een rozenbottelachtige vrucht, die zich prima leent om los te eten, als confituur, compote of sap) & frambozen. In de rivieren zien we palingen tussen de stenen glibberen. The Captain glibbert er bijna één achterna, wanneer hij op een vlakke gladde steen uitglijdt en op zijn zitvlak terechtkomt 😱.
Aan één van de vele kranen die langs de hoofdweg staan, waaruit water van één van de vele waterbronnen komt, wrijven we onze wandelschoenen moddervrij.
Met Alexander, verantwoordelijke van de technische dienst, bezoeken we de eilandmagazijnen, waar we de machines, schoolbus, e.d. aanschouwen. Alsook het afvalsorteercentrum bevindt zich hier. Er wordt gestreefd naar een ecologisch verantwoord eiland. 
Trots toont Alexander ons de in beton vervaardigde blok voor het maken van een moering. Dit was een idee van voorgaande jachties om het koraal te beschermen, alsook ons anker & -ketting. De bodem van het kratermeer ligt vol met koraalplateaus & bommies. 
Enkele dagen later komt Alexander aan boord en stellen we Zensation met haar dieptemeter (dat hebben de vissersboten niet) ter beschikking voor het afschuimen van het meer op zoek naar enkele mogelijke plaatsen om meerboeien te leggen. Zo dragen we ons steentje aan de gemeenschap bij voor de vrijgevigheid en warm onthaal. Bij het ophalen van de ankerketting gaat het al meteen mis: ze zit vast! Even manoeuvreren en ze is weer los, de fender komt gehavend boven water. Ook de haak van de visboei is geraakt... moeizaam halen we stukje voor stukje de 80m ketting op. Telkens raakt ze weer ergens aan vast. We kunnen niks in het onheldere water zien! Meteen ziet & ervaart Alexander het voordeel van het plaatsen van meerboeien. Op een slakkentempo varen we de lagoon rond en tasten voorzichtig de bodem af, zo vinden we enkele spots die maximum 10m diep zijn. Coördinaten worden genoteerd en een steen met lijn & bus worden te water gegooid als markering. Op onze plotter zijn er allemaal rare slangetjes te zien, van de wirrewar van vaarroute, op zoek naar een spot... Niet makkelijk met kaarten die niet kloppen, maar we hebben ons best gedaan. Nu is het zaak dat er iemand naar snorkelt, om te checken hoe groot het plateau is en of er betonblokken op kunnen geplaatst worden. Benieuwd hoe dit afloopt. Duiken zou idealer zijn, maar er is geen duiker of duikmateriaal op het eiland beschikbaar. Hopelijk komen er nog enkele jachties die duiken en hun vaardigheid & materiaal ter beschikking stellen om dit project verder te begeleiden.
Na de zoekactie meren we af aan de grote kade, naast de elektriciteitscentrale. We willen het risico niet lopen om bij vertrek, morgenvroeg, vast te zitten op 20m diepte, zonder een duiker die ons anker & -ketting kan bevrijden. Meteen krijgen we bezoek van enkele kinderen die graag de boot binnenin willen zien. Na een rondleiding & wat lekkers krijgen ze van the Captain nog visdraad & -haakjes en beginnen meteen te vissen, langs de kade, zoals iedereen dat hier doet.
In het gemeentehuis leveren we het ‘gouden gastenboek’ af aan de burgemeester, waarin we mochten schrijven (collage & papierenbootje bijgeplakt) en van de enige politieagent, Alain krijgen we nog een afdruk van de twee ‘Rapa’ stempels. We laten pakjes lolly’s & snoepjes achter voor de schoolkinderen en nemen afscheid. Door de staking kunnen we jammergenoeg geen gebruik maken van de WiFi in’t gemeentehuis, bewoners bieden ons hun WiFi-netwerk thuis aan om recente weerberichten op te halen.
Tussen de buien door varen we naar Area, het dorp aan de overkant van de lagoon. Hier staan enkele huizen, een kerk, winkel, broodoven en prieel. Céline & Lucie staan ons al op te wachten en schenken ons zes ‘Rapa broden’. We plukken nog enkele vijgen en nemen ook hier afscheid. 
De avond valt en onweer kondigt zich in de verte aan, regen valt in bakken uit de lucht, de watertank loopt al snel over. Zensation wordt, door de aanhoudende regen, pas ‘s morgens vaarklaar gemaakt. Het is een komen & gaan van mensen die nog even dag willen zeggen en wat lekkers geven voor onderweg. 
Het is niet makkelijk om deze unieke geïsoleerde plek met super vriendelijke & vrijgevige bewoners te verlaten. Maar een weervenster biedt zich aan en die willen we nemen om niet het risico te lopen hier weken vast te zitten door een laag drukgebied, die hier vaak voorkomen. 
We voelen ons vereert dat we ‘Rapa Iti’ hebben kunnen bezoeken & beleven
We zijn hier ‘meer’ dan met ons gat alleen in de boter gevallen’!
De lat is hoog gelegd voor de andere Australeilanden die we nog plannen te bezoeken 😉.
Hopelijk is het weer onderweg beter dan de voorspellingen en vangen we onderweg naar ‘Raivavae’ nog eens een visje...🤞🏽🤞🏽 dat het nog eens mag lukken 🎣

Ondertussen hebben we weer kennisgemaakt met een andere Frans Polynesische taal, nml.: het ‘Australs’.
Enkele woorden Australs:
Goede dag: aronga
Dank je wel: tongia