zondag 16 juli 2017

Frans Polynesië, Tuamotus, Makemo

Zaterdag, 1  -> maandag, 10 juli '17 (UTC -10u = -12u tijdsverschil met BE!)

De atol Makemo is 100km2 groot en telt duizend inwoners, het is de vierde grootste atol in de Tuamotus: 69 km lang, 16.5 km breed, landgrootte van 56 km². Pouheva is het dorp waar voor anker liggen.
Net als in Hao, is ook hier een grote school waar kinderen t.e.m. 14j van andere atollen naar school gaan en intern zijn voor het ganse schooljaar. Een vlucht of bootreis van en naar huis zijn eenmaal per schooljaar kosteloos voor de ouders, daarom blijven de meeste kinderen van september tot juni op internaat. Hier bieden ze de specialisatie: boten bouwen (houten) en motortechniek aan. Over heel het dorp zien we naast de meeste huizen carports waaroinder één of meerdere boten staan of aan het construeren zijn. Dagelijks zien we prachtige boten voorbij scheuren en de pas uitvaren om te gaan vissen en even later terug te komen met grote tonijnen en Mahi Mahi.
De inkomstenbronnen & werkgelegenheden zijn hier dezelfde zoals op Hao. Blijkbaar zijn ook hier vrij veel jobs in het onderwijs en bij de gemeente. 
Bij het optuigen van ons Dinghietje zien we onze 'extra' passagier: een salamandertje, innieminie klein is die! Bij ons vertrek in Hao zag the Captain hem zich verstoppen tussen de beschermkussens aan de verstaging en nu ziet hij hem aan de buitenboordmotor. Nou, als ie er maar niet inkruipt en de luchtfilter verstropt!
Hier is er geen Gendarmerie, wél policy Municipal, maar net als het stadhuis en de post, zijn alle instanties reeds gesloten, registreren/aanmelden zal voor na het weekend zijn.  
Op het plein aan de open sporthal is het een drukte van jewelste. Kraampjes worden in elkaar getimmerd en voorzien van prachtige palmbladerendecoraties, zoals in Hao. Maandag beginnen hier de 'Heiva' feesten. Dat is een meevaller, van het ene feest in het andere 🎉
Iedereen is weer super vriendelijk en wil even een praatje met je maken. Alain, weer een vrouwelijk type, prijst zichzelf & zijn wasmachine aan als de wasserij voor de zeilers, met uitzondering op lingerie... Wij denken er het onze van! Hi, hi, hi,... 😜
De vier magazines zijn redelijk bevoorraad van blik- & droogvoer. De 'boulangerie' neemt zelfs bestellingen op, dus meteen bestellen we een verse baguette voor de volgende morgen, zo hoeft the Captain hier niet om 5u30 te staan. Jammergenoeg is onze gereserveerde baguette reeds doorverkocht, wanneer we om 7u30 arriveren 😏 Gelukkig kunnen we in de andere winkel nog croissants 🥐en pain au chocolat kopen! Een echt Frans 'luxe' ontbijt voor ons in Frans Polynesië. Toch een voordeel die Franse invloed! Verse groenten & fruit komen elke dinsdag met het bevoorradingschip. Ondertussen toveren we aan boord mungobonen (afscheidskadootje van Bella Ciao) om in sojascheuten, dit gaat makkelijk en snel. Elke morgen en avond even omspoelen met water en na enkele dagen gaan ze de wok in: lekker!
De palmbomen palmen ook hier 'letterlijk & figuurlijk' de omgeving in. De oogst is op enkele plaatsen net gebeurt en het kokosvruchtvlees ligt te drogen. Na drie dagen gaat de copra in zakken om vervoert te worden.
De grote pier is indrukwekkend en is 'de' plek voor de jongeren om rond te hangen en als spring-/duikplatform te gebruiken. Dit is de eerste plek waar we zoveel locals zien zwemmen. Zowel de pier als de straten zijn voorzien van straatverlichting met zonnepanelen. Het is een mooi dorp en een afsluiting van zuiltjes domineert het straatbeeld. Het geeft ons een thuisgevoel... ooit stonden dezelfde soort paaltjes in onze tuin. De vuurtoren steekt hoog boven het kerkgebouw uit en waakt over de sterke stroming & rafelingen bij de pas.
Alle pilots melden dat de Vini-internet spot hier goed werkt en inderdaad het gaat 'redelijk' maar, na een dag ligt hij er reeds uit. Elke dag proberen we wél twee à drie keer, met alle toestellen naar de kant, op de bank voor het postkantoor. Daar staat de grote sattelietschotel en het gele wagentje van de technieker, hij kent ons al... Er wordt ons gemeld dat het probleem in Tahiti zou bevinden, of zijn wij het die het overal kapot maken?! 
Dan maar de geldautomaat uitproberen... niks aan toch, zei het niet dat het voor ons de eerste is die we treffen sinds onze aankomst in Frans Polynesië en daar zijn we wél blij mee, aangezien ons cashgeld van Dollars & Euro's stilletjesaan aan het slinken was en pinnen in de winkels pas vanaf 5000CFP-frank(45€). Nogal veel als je enkel een baguette wil, hé.
Het water om ons heen is een aquarium met enkele zwemmende bewoners. Onder onze dame wonen rare visjes: van bovenaf lijken ze op mini dolfijnen, boven op hun kop hebben ze een soort speertje, uitsteeksel, lijkt op een misvorming of een hoorntje zoals een eenhoorn. Niet te vinden in ons vissenboek en Google is onbereikbaar. Ze zijn gretig naar alle restjes die het water in gegooid worden, zelfs de bananenschillen zijn een delicatesse voor ze, alsook onze voeten die op de zwemtrap staan. Tijdens het snorkelen zien we enkele oesterschelpen die zich openen en sluiten en een prachtige blauwe kleur vertonen bij elke opening. Adembenemend om dit te aanschouwen. Hier géén haaien volgens de locals... Enkele dagen later ontdekt the Captain na een krabsessie van een half uur, dat er onder hem een verpleegterhaai ligt van een mooie drie meter! Ze beweegt niet en ligt op de bodem in het gezelschap van enkele zuigvissen. Ik hang met mijn snorkel aan aan de zwemtrap en fotografeer ons huisdier 🦈
Zondag: we gaan naar de mis met de andere zeilers. Ja, dit is gebruikelijk in dit continent en wordt geapprecieerd door de locals. Tot nu toe was het er nog niet van gekomen. In de kerk hangen lusters van oesterschelpen. Het grootste deel wordt opgedragen in het Tuamotus en dus onverstaanbaar voor ons, maar de zang van het koor is mooi. Ook hier zie je toch een duidelijk teruggang van kerkgangers... 
Maandag: 15u opening van het 'Heiva' festival. Een parade met mensen in verschillende kleuren van t-shirt lopen achter de burgemeester aan. De kleuren zijn afhankelijk van de verschillende wijken en zo ook de verschillende teams die tegen elkaar de komende week gaan strijden tijdens verscheidene wedstrijden. Na een gebed worden de festiviteiten door de Burgemeester officieel geopend en wordt iedereen getrakteerd op een drankje(alcoholvrij) en een stukje cake.
De kraampjes zijn ook hier voorzien van met spelletjes en restaurantjes. De decoraties zijn nog creatiever en mooier, dan we reeds gezien hebben.
Meteen start de competitie en lopen mannen & vrouwen beurtelings met gewichten op blote voeten de pier op en terug. Het is een lust voor het vrouwelijk (misschien ook mannelijk) oog 😍 om de mannen gehuld in een pareo met hun gespierde getatoeëerde torso's te zien strijden. De mooie bloemenkransen op hun hoofd maken het helemaal af 😜 SEXY!
De komende dagen zijn er nog andere sportwedstrijden, zowat 'spel zonder grenzen', zoals in Hao. Zo liggen we letterlijk & figuurlijk op de eerste rij bij de kano 'Va'a'-race. Zensation ligt duidelijk in het parcours, kano's peddelen langs beide kanten langs haar heen. We supporteren nog tijdens: het Volleybal, 't speerwerpen en om ter snelst het vruchtvlees van een bepaald aantal kokosnoten uithalen.
Na enkele dagen zeilen we verder het atol in. Vooraan op de punt geniet ik van de kleuren van het water in de lagoon, de mooie koraalrand, motu's en de passen tussen de motu's. Het laatste uur is de stand van de zon ongunstig en zorgen de glinsteringen van de zonnestralen in het water ervoor dat de bommen onzichtbaar zijn... Blij dat we veilig de gewenste motu bereikt hebben, droppen we het anker, achter een groot uitlopend rif. 
De volgende ochtend wanen we ons in een schilderswinkel waar alle RAL-nummers van de kleurkaart 'blauw' live om ons heen zijn uitgegoten. 50tinten blauw is er niks tegen!
Een uitgerekt zandstrand met 'vakantieboekskes'-plaatsjes branden op onze netvliezen... De zandkorrels kriebelen tussen onze tenen en voelt aangenamer dan het harde scherpe koraal. Door de dichte begroeiing van palmbomen en struiken zoeken we ons een weg naar de oceaan kant. Dood koraal, inbeukende golven en afval treffen we aan. Een dik touw waar we amper onze twee handen rond krijgen ligt er, als je dat in je schroef krijgt! Wat er allemaal niet in het water in het water gedumpt!
In de atol is het water rustig en tijdens onze strandwandeling zwemmen zwarte puntrifhaaien langs de ondiepe waterkant met ons mee, één splash in het water en ze schieten er als een speer vandoor! Tonijnen en andere vissen vliegen de lucht in wanneer ons Dinghietje voorbij raast. 
Hand in hand snorkelen we door snorkelland met zwarte puntrifhaaien om ons heen, ze lijken niet geïnteresseerd en we genieten van de prachtige kleuren van de vele oesters die zich openen en weer sluiten.
Sundowners en een beachBBQ volgen met enkele cruisers. Het strand hebben we voor ons alleen en toveren we om. Een geraamte van een hutje worden versierd met een leuk stofje, palmbladeren, schelpen, koraal en lichtjes. De hermietenkrabben hebben ook duidelijk zin in een hapje en klimmen op de tafel. In het donker zijn ze duidelijk minder schuw en actiever dan tijdens de dag. Er komen steeds meer en meer, het lijkt wél een leger en ze stapelen zich op tot een berg, het geluid van hun schelpenhuisjes die tegen elkaar knotsen is grappig, alsook hun samentroepen. Met z'n allen gaan ze richting het water. Een wit, bijna doorschijnend buiten beentje valt op. Is het een albino? Neen, het is een kokoskrab. De tekeningen op haar schild lijken op een smilie 🙂, kei grappig. We genieten na van het lekkere eten bij het kampvuur in het aanwezige felle licht van de volle maan. 
Plots zit er een rat onder mijn stoel 😱, alle dames hun benen en voeten gaan de lucht in! Alle tassen worden dichter bij het kampvuur gezet. Even later zit er op de tafel... het eten is reeds op, dus ze kan niks meer stelen. Brrr... hou niet van deze beestjes!
In het donker zoeken alle dinghies als een treintje achter elkaar, de weg tussen de bommies terug naar de boot.
Regen is de laatste weken niet gevallen, althans niet boven ons, telkens zagen we buien & squalls naast ons passeren. Niet erg natuurlijk, waren het niet dat onze watertank wat leeg geraakt. Water is in de Tuamotus schaars en dus niet echt te koop. Onze buren hebben allen een watermaker en voorzien ons van wat extra liters. Geweldig!
Verder door aan de noordpas willen we nog een nachtje doorbrengen om te wachten op het juiste moment om buiten te varen. Op de plotter staat er een ankertje. Wat we zien is het ene koraalrif na het andere koraalrif, bommen en nog eens bommen. Het is zoeken naar de lichte blauwe kleur= zand. Ja, hier kan het, trrrrrrrr.... daar donderd het anker de diepte in, maar alvorens het anker de bodem raakt en de bollen om de 12 & 24m er tussendoor aangebonden zijn, zijn we weer wat verder gedreven, dicht bij een hoge bom met grillige vormen. Effe snorkelen, zwarte puntrifhaaien komen ook kijken. Het ziet er niet ideaal uit. Een dikke hoge bom onder de kiel en de punt van het anker net onder een bommie. De bollen houden de ankerketting goed omhoog, dat is goed. De rest, tja wél, morgen zullen we zien wat het wordt en of we hier weggeraken. Onze drie nieuwe huisdieren cirkelen regelmatig rond onze dame. Maar als we het water in gaan en ze op de camera willen zetten, zijn ze weg. Wie is er bang van wie 🦈? Of zijn ze cameraschuw 📸?
De volgende dag, arriveert er een motorboot. We snorkelen nog even en bekijken de ligplaats van het anker kijken, eum...daar gaan we misschien assistentie voor nodig hebben. De ketting wordt binnen gehaald en de laastste tien meter is er geen beweging meer in te krijgen. 
De Starlet crew komen met dinghy en knopen de triplijn(die aan het anker zit let een ankerballetje) vast. Geen beweging. Jennifer gaat het water in en geeft aanwijzingen welke kant we op moeten varen. Yep, het anker is los, de ankerketting kan weer verder ingerold worden, maar onderweg komt ie terug vastzitten! Weer wat aanwijzingen en... los, dan zit de triplijn achter een bommie, los! Maar ook die komt los. Joehoe, het is gelukt!
We kunnen naar de pas, het is bijna slak, op zeil met een 0,8knopen stroom tegen zeilen we de atol van Makemo buiten. Op naar een nieuwe plek.

Dank aan SY Calagorm, Endorphin & Coastal Drifter voor de gezellige borrels & beachBBQ, nieuwe ideeën & recepten en het vullen van onze watertank 😘 
En speciale dank aan MV Starlet voor het helpen bij het bevrijden van ons anker ⚓️