zondag 25 maart 2018

Frans Polynesië: Australeilanden: Raivavae: deel 3: Motu ‘Vaiamanu’(=Piscine) & ‘Rairua’


Maandag, 12 - donderdag, 22 maart ‘18 (UTC -10u = -11u tijdsverschil met BE(=UTC +1u)!) 

We nemen afscheid van de pensionuitbaters en het Tahitiaans koppel en slalommen even later met Zensation tussen de bommies, zoekend naar een ankerplekje. Dobberend voor Motu ‘Vaiamanu’(=Piscine) bekijken we het langgerekte eiland met haar wit zandstrand. Met ons Sensation-tje gaan we op verkenning en vinden aan de achterkant van het eiland het ‘natuurlijke’ zwembad. De zon zakt reeds en de kleuren veranderen door het avondrood.
De volgende ochtend dinghieën we reeds vroeg naar het zwembad. Het is laag water en pas nu zien we hoe groot het ‘natuurlijke’ zwembad wél is! Onze monden vallen open...
Over enkele zandstroken kunnen we van motu 🏝 naar motu 🏝 wandelen en het zwembad van alle kanten bewonderen. Er is een kinderbadje, een groot bad, een jacuzzi zonder brubbels jammergenoeg, nog een 250m bad, nog een speelparadijs voor de peuters, nog een bad in een bad, een palmboomeiland, enz... Een waar ‘natuurlijk’ zwemparadijs, helemaal voor ons alleen en... GRATIS! Het rozige zand onder onze blote voeten 👣👣 ligt vol met schelpjes 🐚, dode zeeëgels en zeekomkommers. In de verte zien we het koraalrif en de wit schuimende koppen van de inbeukende oceaan. We trappen beide in een dode zeeëgel die verborgen ligt onder het zand, enkele stekels worden uit onze voetzolen geplukt... 
Het water komt langzaam op en we proberen met de bijboot door het zwembad te varen... wat is het groot! En zo, zo, zo,...moooooooooooi 😍. Het water kleurt van appelblauwzeegroen, naar turquoise, naar licht blauw, naar... Het is zo adembenemend prachtig, dat we er geen woorden voor hebben en er helemaal stil van worden... We knijpen in elkaars armen, is dit echt?! Wat boffen we toch dat we deze natuurlijke pracht mogen aanschouwen, we zijn gelukzakken en dankbaar dat we hier mogen zijn! 
Enkele kleine visjes schieten onder ons door, maar er is geen haai te bespeuren.
‘s Avonds liggen we op het voordek te turen naar de sterrenhemel & vallende sterren. Hand in hand mijmeren we na over deze bijzonder prachtige plek en wensen we... 💫
Woensdagmiddag varen we terug naar het hoofddorp ‘Rairua’. Morgen of overmorgen kondigt zich een weervenster aan om naar Tubuai te varen. Het ene weerbericht spreekt het andere tegen en dus hopen we morgen dat ze het eens raken en een duidelijker beeld geven. 
Donderdagmorgen, wat wordt het? Vandaag of morgen vertrekken? Precies beter morgen of... toch beter vandaag... Tegen 11u hakt the Capatain de knoop door: we gaan!
Oeps, nog snel langs de gendarmerie om ons af te melden en het ‘gouden boek’ in te vullen. Niemand aanwezig... een stem door de parlofoon neemt contact op met de ambtenaren, maar er daagt niemand op. Dan maar naar het gemeentehuis op een A4-papier onze collage, papieren bootje, visitekaartje opplakken en schrijfsels noteren. Een gendarme komt het in ontvangst nemen om in het ‘gouden’ boek te plakken. Zo laten we toch iets tastbaars achter, een leuk idee, op dit alweer pure eiland waar slechts tussen de tien & twintig boten per jaar komen. Met nog enkele stempelafdrukken van Raivavae als aandenken voor ons plakboek, nemen we afscheid. 
Er worden ons nog door enkele mensen bananen aangeboden, maar we nemen liever een papaya & pompelmoes mee als afwisseling voor ons fruitmenu 😜
Hiermee verlaten we het, tot nu toe, mooiste eiland van de Zuid Pacific. Of het mooier is dan Bora Bora, zoals men schrijft, dat zullen we pas binnen enkele maanden kunnen beoordelen, nadat we  Bora Bora met eigen ogen hebben gezien.
De mensen zijn hier vriendelijk, maar verlegen en teruggetrokken. De contacten waren hier anders...

Frans Polynesië: Australeilanden: Raivavae: deel 2: ‘Vaiuru’ & ‘Pointe Heiava’


Maandag, 12 - donderdag, 22 maart ‘18 (UTC -10u = -11u tijdsverschil met BE(=UTC +1u)!) 

De lagoon rond het eiland kan helemaal rondgevaren worden, maar door gebrek aan beboeiing is een goede eyeball-navigatie noodzakelijk om een veilige vaarroute te zoeken tussen een mijnveld van de talrijk aanwezige koraalbommen & -plateaus. 
Een aankomende squall en de zon die bedekt wordt door wolken, ontnemen ons het zicht! We zoeken even een ankerplaats om de bui uit te zitten. Nog geen uur later is de zon er weer en navigeren we verder. Toch gek om zo dicht langs de ‘airstrip’te varen. We kunnen ons voorstellen dat het uitzicht tijdens de landing & het opstijgen spectaculair moet zijn met de blauwe kleurschakeringen van de nabij gelegen ‘Motu piscine’. Een fantastische unieke aankomst, lijkt ons. 
Aan het dorp ‘Vaiuru’, tegenover de meest bezochte en knapste motu ‘Vaiamanu’, of beter gekend als ‘Motu Piscine’ (=zwembad), vinden we in het appelblauwzeegroene water een plekje tussen de vele koraalbommen. Het is intensief zo navigeren, ik op punt, the Captain aan’t roer langzaam varend met één oog op de laptop (Open CPN) en mijn aanwijzingen volgen. 
De intense kleuren zijn reeds van ver te zien. De motu is populair en je kan een uitstap bij een pension boeken om je door één van de vele vissers te laten afzetten op één van de onbewoonde eilandjes (=motu’s), er te picknicken en om je 's avonds weer op te komen halen, of een toer te maken door de lagoon.
‘s Avonds slaat het weer om... bliksem & donder zorgen voor klank- & lichtspel. Het onweert de hele nacht. Soms is de bliksem héél dicht bij. Alle elektronische apparaten zitten in de oven en we duimen dat de bliksem ons NIET raakt
De wind trekt aan en komt van achter de hoek gedraaid, de ligplaats wordt een acceleratiezones met valwinden die het gebergte afrollen. Het wordt een onrustige nacht, onze dame trekt aan de ankerketting en we horen de wind huilen tussen het gebulder van de donder.
De volgende ochtend, tijdens het ontbijt, zien we in de verte opstievend water onze richting uit komen. Snel wordt de ontbijttafel afgeruimd en zetten we ons schrap, de motor gaat aan en de versnelling wordt in z’n vooruit gezet om de ankerketting te ontlasten. De plotse windvlaag tikt 45knopen(9 Beaufort) aan. Er volgen er nog en de windmeter gaat over de 45knopen! Het afdekzeiltje, dat over de  bimini & buiskap gespannen is, flappert om onze oren, elastieke rekken schieten los... Sensation-tje hangt naast het gangboord aan de spinnakerval, ze vliegt bijna onderste boven en trekt een scepter van de zeereling krom 😱.  We worden bijna van’t dek geblazen. Meteen hijsen we, tussen enkele windvlagen door, de dinghy aan dek en snoeren haar vast. Het afdekzeil wordt eraf gehaald. De windvlagen blijven komen. Een uitstap naar het natuurlijke zwembad zal even moeten wachten. Ondertussen bevinden we ons toch al in een wildwaterbad van Center Parcs! 
Tussen de wind- & regenvlagen door wordt de scepter gedemonteerd. De reling gaat eraf en the Captain probeert de scepter weer te rechten. 
Binnen wordt er kokoscake & broodjes gebakken en smullen we van het lekkers tijdens onze ‘cinemanamiddag’ 📽🎞
Na weer een ‘windy night’, proberen we de volgende morgen er weg te komen. Vanaf de eerste opklaring en zonnestralen, die ons voldoende licht geeft om te navigeren, varen we, met behulp van onze vorige track, twee mijl terug naar ‘Pointe Heiava’ voorbij luchthaven. Hier waait het ook wél, maar véél minder dan aan de andere kant. Geen acceleratiezones en minder valwinden, we hebben de juiste keuze gemaakt. Maar... het wordt een regenachtige dag. Dus zitten we nog even gegijzeld op ons dobberend huisje. In de late namiddag klaart het op. Op de landingsbaan zien we de lampen aan gaan en een vliegtuigje komt wiebelend tegen de wind ingevlogen. 
Onze nachtrust wordt ingehaald, we slapen door zonder de geluiden van een huilende wind of wilde rukken aan de ankerketting.
De volgende ochtend is het gestopt met regenen en wagen we het erop om naar de kant te dinghieën. Bij ‘Pension Linda’ mogen we gebruik maken van het internet terwijl we er wat drinken & lunchen. Ze laten ons zien hoe ze de gekookte taro (=aardappelsoort met zwarte schil) pellen en plat stampen tot ‘poi poi’ (=soort puree van gekookte taro met citroensap, wordt koud genuttigd als een dessert met een banaan). Met veel plezier poseren ze voor de camera en geven uiteg.
Enige tijd later wordt ons een weelderig buffet als lunch voorgeschoteld, de tafel staat vol met  allerlei typische lokale specialiteiten: taro, poi poi van taro, rijst, poisson cru en witte tonijn met lekkere gewokte groenten (groene paprika ( lijkt eeuwen gelden!), bananen + -cake & -pannekoeken. WoW waar moeten we dat allemaal steken! We proeven van alles een beetje en de rest wordt in de koelkast voor ons bewaard om mee te nemen aan boord... daar kunnen we nog enkele dagen van eten 😋
We huren fietsen bij hen (1000 CFP/fiets voor een halve dag) en verkennen zo het eiland. Het is even wennen met de remmen, het zijn torpedo’s! The Captain zijn fietszadel staat los en hij moet meerdere keren MacGyver spelen, alsook voor zijn fietsketting die zo nu & dan van het tandwiel ⛓⚙ valt. Mijn fiets mankeert niks en ik geniet van de fietstocht & de omgeving. Aan de ene kant hebben we een indrukwekkend gebergte, aan de andere kant de smaragdgroene lagoon met motu’s en de branding van de Pacific Oceaan die op het rif dondert. 
Al snel hebben we wind op kop en denken we eraan om niet verder dan het eerste dorp, ‘Vaiuru’ te fietsen, waar we enkele dagen voor anker lagen. Daar zien we nog steeds witte koppen op het water en horen & voelen we de valwinden, blij dat we verhuist zijn! 
De weg is niet overal even goed, ze gaat over van asfalt, in beton en zelfs koraal. Overal zien we mooie woningen met rijkelijk aangeplante verzorgde tuinen, hier & daar enkele vervallen huizen en ruïnes. Het is stilletjes op straat, het is zaterdag. In de week is het al rustig, maar in het weekend lijkt iedereen verdwenen...
Er zijn verschillende archeologische opgravingen te bezichtigen op het eland. 
Van een marea (=religieuze site) onderweg, gelegen tegenover de luchthaven, blijft, uitgezonderd van een groot bord en enkele stenen, niks van over. De tweede vinden we niet en de derde ligt boven in de bergen. In de lagoon zien we een varken op haar gat van haar ‘Spa’-moment genieten. Ik sluip dichterbij voor een foto, maar het ‘pootje badende’ varken schrikt op en schiet op de loop. Ver kan ze niet met haar poot die met een touw vasthangt aan een boom 🐖. Zo zien we nog vele varkentjes langs de lagoon vasthangen. 
Tussen de dorpen ‘Rairua’ & ‘Mahanatoa’, tegenover de magasin Louise, bevindt zich de enige Tiki van het eiland in een privé-tuin. 
Voor we het weten zijn we weer bij af en hebben we de 23km weg rond Raivavae gefietst. Het was een fijne fietstocht met enkele klims & afdalingen, maar geen Mont Ventu uitdagingen. 
Na de fietstocht maken we kennis met gasten in ‘t pension, een koppel uit Tahiti. De man maakt kunstaas: inktvissen, zoals diegene die we gebruiken, als hobby. Wanneer we weer in Tahiti zijn, spreken we af voor nieuwe aasjes. Toch toeval en fijn om net de juiste mensen te ontmoeten, hé. 
We nemen onze lunchrestanten mee en krijgen extra pannekoeken, papaya & pompelmoes kado. Op ons privé-terras genieten we van de mooie omgeving & de stilte om ons heen. 
‘s Avonds land er een klein vliegtuigje en even later een militaire helikopter. De helikopter is van Tahiti naar Rapa gevlogen, daar land ie op het voetbalveld, wegens gebrek aan vliegveld, dit is voor het repatriëren van patiënten met noodgevallen! De patiënt wordt van hieruit meteen met het vliegtuigje overgebracht naar Tahiti. De helikoptercrew verblijft in Pension Linda voor de nacht en vliegen de volgende ochtend terug naar Tahiti. Dit had onze gastvrouw reeds verteld. 
Door de regen van de afgelopen dagen, is het ons afgeraden om het steile wandelpad te nemen over het gebergte. Dan maar wat klussen op zondag. De dieselfilters moeten vervangen worden, ook het filterhuis van de groffilter en waterafscheider moeten gereinigd worden, blijkbaar hebben toch ergens met water vervuilde diesel getankt, en daar is the Captain wél even zoet mee. De dag is voorbij voor we het weten. 
Op maandagochtend wandelen we naar de magasin in het dorp ‘Vaiuru’. Deze heeft ook een klein tankstation voor benzine & diesel (enige plek op het eiland). Het is verder dan we dachten en na onze aankopen liften we terug met onze diepvriesproducten. Een vriendelijke man, afkomstig uit Nieuw-Caledonië, zet ons voor het ponton van Pension Linda af en geeft ons enkele tips over zijn land.  
Nadat we de boodschappen hebben opgeborgen, keren we weer naar het pension. Er wordt net door een visser een geelvintonijn geleverd, een gelijkaardig mooi exemplaar als onze laatste vangst. 
In’t pension bekijken we de nieuwe weerbeelden onder enkele happen van een casse-croutte kip (belegd broodje (baguette) meestal met frietjes, maar we bestellen één zonder frietjes, daar is het nog wat te vroeg voor 😜), als ontbijt. 
De wind is gedraaid en het weer is goed om terug te keren naar motu ‘Piscine’.

Frans Polynesië: Australeilanden: Raivavae: deel 1: ‘Rairua’


Maandag, 12 - donderdag, 22 maart ‘18 (UTC -10u = -11u tijdsverschil met BE(=UTC +1u)!) 

Raivavae (Frans: île Raivavae, voormalig ‘Vavitu’) is een eiland dat tot de Tubuai-eilanden van de Australeilanden in Frans-Polynesië behoort.
Het is een klein eiland. Het omvat ongeveer 16 km² en er wonen minder dan 1.000 mensen. De hoofdplaats heet ‘Rairua’ en de andere drie dorpen zijn: ‘Mahanatoa, Anatonu & Vaiuru’. Ontdekkingsreizigers die door de Stille Oceaan trokken, noemden het piepkleine eilandje het mooiste eiland van de Grote Oceaan. De met varens bedekte heuvels van Mont Hiro pronken, het hoogste punt van de dode vulkaan is 437 meter hoog en ze kijkt uit over een smaragdgroene lagune. Het rif dat de lagune beschermt tegen de branding van de oceaan, is versierd met kleine eilandjes (=motu’s). Met haar natuurlijke schoonheid lijkt ‘Raivavae’ op ‘Bora Bora’(Genootschapseilanden) van dertig jaar geleden. Hier is echter nergens een resort te bekennen. Geen dure hotels en geen chique restaurants. Er zijn enkele kleine familiale pensions, maar het toerisme stelt tot nog toe weinig voor. Raivavae ligt een stuk afgelegener en wat tot 2002 enkel bereikbaar per boot. Sindsdien beschikt het eiland over een vliegveldje dat gebouwd is op een koraalplateau en een korte landingsbaan heeft. Drie keer per week is er een vlucht vanuit Tahiti en één maal per week vanaf de andere Tubuai-eilanden.
Het eiland kent een strenge protestantse traditie, waarvan in elk dorp een kerk staat. Alsook, in mindere maten, nog enkele andere godsdiensten en kerken. 

De eerste bewoners vestigden zich hier rond het jaar 900 na Christus. Waarschijnlijk waren zij afkomstig van de Genootschapseilanden. Raivavae werd in 1775 ontdekt door de Spaanse ontdekkingsreiziger Tomás Gayangos. Hij noemde het eiland ‘Santa Rosa’. In 1880 werd het een Frans protectoraat.
In 1903 werd Raivavea, samen met de rest van de Austral-eilanden samengevoegd met Frans-Polynesië.
Ooit had Raivavae meer dan 3000 inwoners; een afgelegen eiland met nauwelijks contacten elders in Polynesië. Tot in 1826 vanaf Tubuai, het meest nabij gelegen Australeiland (100 mijl meer westelijk gelegen), in enkele golven, besmettelijke ziektes Raivavae bereikten. Besmettelijke, "westerse" ziektes die doorgaans in het kielzog van de westerse schepen en missionarissen meekwamen naar de eilanden van de Pacific en bevolkingen decimeerden. Zo ook hier op Raivavae, na enkele jaren was het inwonertal terug gelopen tot 120 overlevenden. 
Het eiland was, tot enkele jaren terug, de grootste koffieproducent van Frans-Polynesië. Volgens recente informatie besteden de bewoners hier nog weinig tijd & energie aan. Toch is er nog agricultuur en wordt er de aardappelachtige ‘taro’ en vis uitgevoerd naar Tahiti. Sommige leven van hun eigen fruit- & groententeelt en visvangst. Maar ook hier wordt minder en minder belang aan gehecht, het is makkelijker om producten te kopen die het vrachtschip tweemaal per maand meebrengt.
In Raivavae wonen fanatieke kanoërs, die jaarlijks deelnemen aan de bekende ‘Hawaiki Nui Va'a’ wedstrijd (vinden plaats in okt/nov tussen de Genootschapseilanden). Hiervoor trainen ze het ganse jaar door. Nu en dan peddelen enkele va’a’s (=Polynesische outrigger kano is een hele slanke kano, die aan de zijkant een drijver heeft om de balans in het bootje te bewaren. Je hebt ze in alle soorten en maten, van hele kleine één persoons, tot enorme tien persoons kano's) voorbij. Zowat elk gezin bezit hier minstens één va’a, we zien ze verspreid aan de lagoon kant liggen. Vele va’a’s hier zijn van die mooie authentieke houten i.p.v. van de meer gestroomlijnde met kunsthars gebouwde, enkele locals zien we druk bezig om een nieuwe uit een boomstam te creëeren.

We zijn net door de smalle pas gevaren met behulp van Open CPN, omdat ook hier weer de Navionics-kaart afweek! 
Onze dame dobbert voor het hoofddorp ‘Rairua’. Een grote betonnen steiger is voorzien met dikke grote stootwillen voor het afmeren van het bevooradingsschip. Daarachter staat een magazijn met er achter een grote witte tent. Is er een feest? Dit blijkt inderdaad een feesttent voor huwelijks-, dorpsfeesten, e.d.
Vanaf ons dobberend huisje zien we niemand aan land, het is stilletjes, nu & dan rijdt er een wagen, het geluid van een fluitje en botsende bal in de verte verraad een volleybalwedstrijd. 
De volgende ochtend maken we ons ‘Sensation’-tje klaar en dinghieën we naar het ponton. We bewonderen het prachtige gebouw van het gemeentehuis en de  trouwzaal. Een local nodigt ons uit om er te trouwen 😉
Bij de gendarmerie melden we ons aan en krijgen we meteen bananen aangeboden. Deze wijzen we vriendelijk af, aangezien ze bijna uit onze oren👂🏽🍌 komen. Toch staat de vriendelijke agent erop dat we elk een proeven, om het verschil met de Rapa-bananen/-soort te vergelijken. Volgens ons zijn het 
meer de Chiquita die we van in bij ons kennen, maar dat zeggen we maar niet. Ondertussen proberen we bananen onder de zonnebank te leggen om te drogen zodat we ze langer kunnen bewaren en als een gezond snoepje/snack/tussendoortje te kunnen nuttigen. (* zie meer info)
Het ‘gouden boek’ (=gastenboek van de jachties die hier landen) ligt reeds klaar om straks, als we hier weer doorvaren, een woordje e.d. in te schrijven. Bij het doorbladeren komen we enkele bevriende en bekende boten tegen, alsook de pirogue die we in Papeete, Tahiti mochten aanschouwen met onze sympathieke lift, namelijk de kapitein Titaua. Bij het laten zien van onze foto’s met hem op de pirogue met ons, wordt er enthousiast gereageerd. Titaua, de kapitein is oorspronkelijk van Raivavae en natuurlijk kent iedereen hem! (Zie blog november ‘17).
In één van de kleine magasins bekijken we de aanwezige producten. Verse voeding is er niet te vinden, binnen enkele dagen komt het bevooradingsschip. Gelukkig hebben we nog allerlei lekkers aan boord waarvan het culinaire niveau  op Zensation even hoger ligt met eend, langoesten, dorade en geelvintonijn op het menu 😜.
Bij het postkantoor bevindt er zich een bankautomaat. Dat is goed, want betalen met een bankkaart kan hier nergens... 
Opvallend zijn de gespannen touwen over daken, dit zagen we reeds in Rapa, ter bescherming voor hevige wind. Tja, als je dak er maar blijft opzitten, hé 🤔
De meeste huizen zijn mooi en voorzien van een mooie aangeplante verzorgde tuin.
We zijn de enige zeilboot & zeilers aanwezig en dat nieuws gaat snel. Iedereen zwaait en zegt dag. Een dame stopt met haar wagen en laat ons weten dat er naast het gemeentehuis een ‘artisanaal’ winkeltje is.
Eerst willen we internet om de weerbeelden te checken. In het toeristisch bureau, alias snack, alias internetcafé, kunnen we bij een consumptie ‘gratis’ (anders is het 500CFP/p.p./dag (ongeveer €4) gebruik maken van de internet. Consumeren doen we sowieso altijd... je gaat toch niet zomaar ergens zitten en niks verbruiken! Een tafel gevuld met laptops & printers worden gebruikt door enkele locals.
Er loopt een betonnen weg van 1km over het gebergte naar de andere kant van het eiland. In de namiddag bewandelen we de weg. Het is verrassend hoe de natuur na de eerste tuinen vol bananen en papaya geleidelijk veranderd. De verwilderde bananen staan de hele weg langs de kant. De weg gaat omhoog, we klimmen tegen de heuvels op en transpireren ons een ongeluk, de warmte en vooral de zeer vochtige atmosfeer maken het een zwaar karwei. Jammergenoeg ontneemt de dichte begroeiing ons het zicht op de andere kant van het eiland, de lagoon en het rif. We dalen weer af en zien de azuurblauwe lagune, donkere kleuren van het koraal, de witschuimende branding op het rif en enkele motu’s. Een perfect plaatje 😍. Links van ons zien we in de verte de landingsbaan liggen. Voor ons liggen bergen grote lege oesterschelpen in de lagoon. Bananen hangen op houten stokken in de lagoon. Hey, dat is gek, waarom hangen ze de bananenkammen hier? Dit is om de vruchten te beschermen tegen ongedierten! Slim bekeken. 
We gaan langs de gewone weg rond het eiland terug richting het hoofddorp ‘Rairua’. Bij het volleybalveld is er veel beweging. Een wedstrijd tussen twee damesploegen zorgt voor veel toeschouwers. We supporteren mee en zijn verbaasd over hun prestaties, ondanks hun zware gezette gestalte. Slank is hier alles behalve in de mode 😜. En de volleybalbroekjes zijn iets langer dan we gewoon zijn, maar de spelregels zijn hetzelfde!
De volgende morgen wachten we langs de weg op de bakker. Deze zou dagelijks een eilandtoer maken met een witte wagen en tussen 7u & 7u30 aan het gemeentehuis passeren. De meeste huizen hebben een lange smalle brievenbus, waarin de bakker de baguetten kan instoppen, lekker handig 👍🏽. Dit zagen we reeds op Mo’orea (Genootschapseilanden). We staan op wacht, het is zeven uur. Een dik halfuur later, na veel gezwaai & heel wat ‘Ia ora na’ (=goede dag) geroep naar voorbij rijdende mensen, hebben we nog geen bakker gezien. Waren we net te laat? Was het het witte autootje dat we vanop Zensation door de straat zagen rijden? Even navragen bij de buren, maar die ook niet weten of de bakker nu al wél of niet gepasseerd is. We geven het op... Jammer dat wij zo geen brievenbus hebben... maar, gelukkig nog wél pannekoekenbeslag 🥞
Na het ontbijt brengen we een bezoekje aan het artisanale winkeltje. In Rapa stonden we dagelijks voor een gesloten deur wegens de staking en konden we de creaties enkel aanschouwen vanachter het glas. We bewonderen de mooie hoeden & handtassen vervaardigd uit pandanusbladeren, schelpenkralen, parelsnoeren en nog zoveel meer. Ik wordt de eigenares van een groene halsketting met parelmoeren schelpen bloemen 😍.
Bij het internetcafé worden nieuwe weerbeelden gedownload & bekeken. Met de voorspelde noordenwind zou de ankerplaats hier wél eens choppy kunnen worden. We besluiten naar een andere plek te varen om meer beschutting te zoeken.

* Bananen drogen: op een rooster met vliegengaas leggen bovenop een zwarte schaal (zorg dat er lucht kan onder circuleren) en in de zon zetten enkele dagen (‘s avonds binnen zetten voor de vochtigheid). Daarna luchtvrij in kleine pakketjes in huishoudfolie wikkelen en bewaren in een luchtdicht potje.