Vrijdag, 2 juni '17
We zijn er! Na 23 dagen op zee, zijn we gearriveerd in Frans Polynesië, Gambier Archipel, Île Mangareva, Rikitea.
Het was geen 'luxe-cruise' zoals onze Atlantische oversteek! Neen, we hadden ups & downs met: véél wind & squalls, een warrige zee die als een klotsbak het leven aan boord met momenten héél oncomfortabel maakte, een oceaandeining die gans de tocht dwars inkwam en voor vele natte momenten aan boord zorgde. Maar ja, al bij al was het een goede oversteek en is de euforie groot nu, waardoor we de slechte momenten alweer snel vergeten zijn 😉 Je stelt je hersenen in op een oversteek van 4 à 6 weken en dan ben je er plots op 23 dagen! We're so HAPPY!
En zo zijn we in een nieuw werelddeel/continent terecht gekomen, genaamd: Oceanië of Pacific!
Frans-Polynesië is de eerste eilandengroep die we hier bezoeken. Het behoort samen met Hawaï & Paaseiland tot Polynesië. Frans Polynesië is een Frans overzees gebiedsdeel gelegen in de tropen, midden in de Stille Zuidzee en telt 118 eilanden: 35 hoge eilanden en 83 atollen, de eilanden hebben samen een totale landoppervlakte van 4.000km2 die verspreid liggen over 2.500.000km2. Het gebied is groter dan heel Europa! De hoge eilanden zijn van vulkanische oorsprong, zijn weelderig begroeid met witte zandstranden en azuurblauwe lagunes, die omringd zijn door koraalriffen en kleine koraaleilandjes (motu's). Frans-Polynesië bestaat uit vijf eilandengroepen, nml.:
Society/Genootschaps Eilanden (Windward Eilanden en Leeward Eilanden)
Austral Eilanden (Rurutu en Tubuai)
Tuamotu Eilanden (Rangiroa en Manihi)
Marquesas/Markies Eilanden/Markiezen (Nuku Hiva en Hiva Oa)
Gambier Eilanden
De hoofdstad is Papeete en ligt in Tahiti.
Het klimaat op de eilanden varieert van subtropisch tot tropisch op basis van de grootte van de eilanden en de ligging. De warmte en de extreem hoge luchtvochtigheid hebben samen met de vruchtbare vulkanische bodem gezorgd voor dichte regenwouden. Er worden twee jaargetijden onderscheiden, nml.: de hete jaargetijde: van november tot maart en de koelere jaargetijde: van april tot oktober.
Alhoewel Europese ontdekkingsreizigers al ruim 250 jaar door de Pacific voeren, werden de eilanden van Frans-Polynesië pas in 1767 door de Engelse kapitein Wallis ontdekt.
Wanneer en hoe de eerste bewoners op de eilanden arriveerden is niet precies bekend. Men vermoed dat de Polynesiërs vanuit Azië via de meer westelijk gelegen eilanden in de Pacific, zoals Fiji en Tonga, naar Frans-Polynesië zijn getrokken. 2.000 jaar geleden vestigden zij zich allereerst op de Marquesas-/Markies-eilanden, van waaruit zij zich later ook op de andere eilanden van Frans-Polynesië vestigden. De Polynesiërs trokken in hun enorme zeil-catamarans, die wel 80 mensen konden herbergen, verder naar Hawaii, Nieuw Zeeland en het Paaseiland. Op de eilanden ontstonden koninkrijken en religies, waar de vele tempels (marae) en beelden (tiki's) nog stille getuigen van zijn.
Frans-Polynesië heeft 282.703(in 2015) inwoners. De bevolking bestaat voor 70% uit Polynesiërs, 12% uit Europeanen (vnl. Fransen), 10% uit halfbloed Polynesisch/Europees, 5% uit Chinesen en 3% uit halfbloed Polynesisch/Chinees. vanaf 1946 zijn alle Polynesiërs officiële Franse staatsburgers. De hoofdtaal is Frans, maar elk eilandengroep heeft zijn eigen Polynesische taal of dialect. Bvb.: de Tahitianen verstaan de Mangareven niet. Het onderwijs wordt volgens de Franse normen gegeven en in het Frans.
Franse missionarissen introduceerden het katholicisme. Wat nog sterk gepraktiseerd wordt.
Hoewel tatoeëren in die tijd door missionarissen werd verboden, weet de kunst - drager van de culturele identiteit van de Maohi's - in het geheim toch te overleven. Daar waar in het Westen uiteenlopende kleuren worden gebruikt, geven de Polynesische tatoëerders de voorkeur aan zwart. De tatoeages hebben geometrische en vaak symbolische motieven die verwijzen naar de rijke fauna en flora op de eilanden en ze worden door zowel mannen als vrouwen gedragen als lichaamsversiering. Daar waar tatoeages bij ons vaak als iets intiems en privé worden beschouwd, worden ze in Polynesië gezet om ook echt door iedereen gezien te worden.
Net zoals de tatoeage is de Tahitiaanse dans, die door de missionarissen als te erotisch werd beschouwd, gedwongen een clandestien bestaan te leiden tot het begin van de 20ste eeuw. De "tamure" is een parendans die in dancings wordt opgevoerd, terwijl de "ori Tahiti" een groepsdans is met afwisselend trage en snelle bewegingen op het ritme van drums, begeleid door liederen, gitaren en ukeleles. De Tahitiaanse dansen vallen op door hun kracht en charme, hun symbolische bewegingen en hun prachtige aankleding (kostuums, bloemenkronen). Het zijn geen spektakels die enkel voor toeristen worden opgevoerd, maar eerder een volkse traditie waarmee de Polynesiërs uiting geven aan hun sociale verbondenheid.
De meeste Polynesiërs zijn fors gebouwd, wat een betekenis van 'rijkdom' weergeeft. De vrouwen gaan vaak gekleed in kleurrijke sarongs/pareo's en dragen een bloem in hun lange zwarte donkere haren. Bij mannen zie je vaak gebleekte of gekleurde haarpunten.
Wij bevinden ons nu op de Gambier Eilanden die bestaan uit tot 400 meter hoge heuvels.
Dit is het meest afgelegen archipel van Frans Polynesië. Het dichtstbijzijnde continent is Zuid-Amerika, op meer dan 8.000 kilometer afstand. Het ligt ten zuidoosten van Tahiti op ruim 1.600 km. Er komen vrijwel geen bezoekers in dit gedeelte van de wereld. Vanaf Tahiti is het vier uur vliegen (1x/week). Verder van de bewoonde wereld kan je bijna niet komen.
In totaal bedraagt het landoppervlak van het Gambier Archipel, dat omringd is door een ruitvormig buitenrif, tesamen 31 km². Er wonen zo'n 1.200 mensen, waarvan twee derde op het hoofd-eiland Mangareva. De andere bewoonde eilanden van de groep zijn: Akamaru, Aukena en Taravai.
De eerste westerlingen die de Gambier eilanden betraden waren missionarissen. In de 18e eeuw was deze eilandengroep ooit het beginpunt van het katholicisme. De zalig verklaarde Franse pater Louis-Jacques Laval, was de eerste leider van de nog steeds uit 95% bestaande katholieke gemeenschap. Volgens de geschiedenis zou hij de locals (meer dan 2.000 toen!) een onleefbare code opgelegd hebben, waardoor hij de oorspronkelijke cultuur verwoestte. Hij gebruikte ze als slaven voor het bouwen van kerken & kloosters. Velen zochten hun toevlucht in Tahiti of stierven aan een ziekte die de Europeanen meebrachten. De eiland-bewoners zijn nog steeds toegewijde christenen en Laval wordt nog steeds opgehemeld! De geschiedenis & memoires over hem worden tentoongesteld. Er staan nog veel stenen gebouwen die rond die periode gebouwd zijn, zoals: kerken, pastorieën, kloosters, broodovens, enz. Op de mooiste plekjes van de eilanden steekt er dan ook steevast een wit kerkje uit de groene bossen.
Ten tijde van de Nucleaire tests op Moruroa, een atol 400 km verderop, diende Mangareva als logistiek steunpunt.
De mensen leven hier van de 'parelvisserij'. Elke grote parelkwekerij heeft een vestiging op het eiland. In de lagunes bevindt zich een ideale omstandigheid waar parels kunnen groeien. Deze teelt is de belangrijke bron van inkomsten.
Mangareva is het grootste eiland en we liggen hier voor de hoofdstad Rikitea. De twee kerktorens van de cathedraal zijn reeds van ver een blikvanger.
Onze eerste indruk is positief: het is hier mooi & groen is en de mensen zijn vriendelijk. We gaan hier even vertoeven en enkele eilanden verkennen.
