Dinsdag, 16 - dinsdag, 23 juli ‘19 (UTC Fiji +12u = +10u tijdsverschil met BE(=UTC +2u)!)
Drie boten vertrekken in het donker samen vanuit “Taveuni” met bestemming “Vanua Balavu” in de “Lau” groep. Dit zou nog het ‘echte’ Fiji zijn. Afgelegen, geen supermarkten of restaurants. Misschien vinden we in een dorpje een winkeltje met lege rekken of enkel conserven met blikvoer 🥫. Zoals reeds eerder, tijdens onze reis, zijn we afhankelijk van wat we aan boord hebben, visvangst en eventueel kunnen verkrijgen/ruilen met de lokalen van wat hun eiland hun biedt aan groenten & fruit 🌴🥥🍌🍋🥬🥒🍅. Telefoon- of internetbereik is bijna nergens aanwezig, dus is de satelliettelefoon ons communicatiemiddel. Alles is een beetje ‘back in time’ of het ‘echte eilandleven’. Dus ff geen resort-crashen! Het wordt een Detox-cruise voor enkele weken op alle vlakken!
De “Lau-eilanden” (ook: Laugroep of Oostelijke Archipel genoemd) is een archipel bestaande uit 57 eilanden, waarvan er ongeveer 30 bewoond zijn. De totale landoppervlakte beslaat 487 km² en vormt de provincie “Lau”.
Net als in de Tuamotus in Frans Polynesië (en andere afgelegen archipels & eilanden die we bezochten in de Pacific), slinken de bewoners omwille van werkgelegenheid en toekomstmogelijkheden. Toerisme is vrijwel onbestaande. De enige buitenlanders die ze hier zien zijn cruisers als wij. De archipel is vrijwel geïsoleerd, met slechts 2 gras-landingstrips voor kleine vliegtuigen 🛩(op de eilanden: “Vanua Balavu & Lakeba”), met onwillekeurige vluchten, die wél of niet doorgaat, afhankelijk van het weer & aantal passagiers. Één keer per maand krijgen ze bezoek van een bevoorradingsschip 🚢, indien het weer het toelaat. Tot 2012 was ook voor de cruisers/bezoekers dit gebied verboden. Het is een begeerd gebied onder de zeilers, aangezien het nog het ‘pure Fiji’ is met mooie eilanden, stranden, snorkelplekken, hard & zacht koraal, enz... en vooral de exclusiviteit. Want niet veel zeilers komen hier. Zoals ik reeds eerder schreef, vaar je langs deze groep wanneer je vanuit oostelijke richting komt en mag je hier NIET stoppen alvorens je officieel ingeklaard bent in één van de ‘Ports of call’ en in het bezit bent van een “cruising permit”. Dat betekent dat je altijd een stuk terug moet varen om de eilanden te bezoeken en met een heersende oostenwind en stroming is dat lastig. Sinds de twee stagen vervangen zijn in “Viti Levu”, kijken we uit om hier naar toe te varen. Dus reeds enige tijd wachten we op een goed weergat/-venster en hebben we al vanuit verscheidene plaatsten in Fiji naar de Lau groep willen vertrekken. De ene keer van ergens in “Viti Levu” naar de zuidelijke Lau, dan weer vanuit “Vanua Levu”... Telkens schuift het weergat op of is het de volgende dag verdwenen. Dan maar kiezen voor lichte wind, kleine golven en een lichte deining om vooral motorzeilend er te geraken. En zo zijn we dus onderweg vanuit “Taveuni” naar de noordelijke Laugroep: “Vanua Balavu”. Ben je nog mee?! Nou, zelf raadplegen we ook honderd keer de Fiji map en verwarren we de plaatsnamen of spreken ze verkeerd uit.
De trip verloopt rustig en aangenaam. Met volle maan is het een prachtige heldere nacht met een schitterende melkweg als afdak. Nu en dan kunnen we zeilen en gaat de motor uit, heerlijk... Tegen de ochtend zien we de contouren van “Vanua Balavu” in het licht van de opkomende zon.
Eindelijk zien we een Fiji-vlag aan boord wapperen... Ja, we durven het haast niet te vertellen, maar na vier weken in Fiji te vertoeven, wappert er NU pas een gastenvlag in ons wand. Nergens in de watersportwinkels vonden we de Fiji-gastenvlag... uitverkocht. ‘Te véél boten’, was de verkopers hun antwoord. ‘Neen, te weinig vlaggen!’, volgens ons. Aan Chinese winkeltjes is er, op de grote eilanden en in de steden, geen gebrek en deze verkopen Fiji-vlaggetjes in alle maten, weliswaar van ‘Chinese’ kwaliteit. Voor één Fiji-vlaggetje van de watersportwinkel, kunnen we er meer dan 30 van bij de Chinees kopen! Maar neen, the Captain is koppig en wil de goedkope vlaggetjes niet kopen en al zeker niet ophangen. Als excuus: ‘na enkele dagen is het kapot gewaaid’. Tja, dat kan wél zijn, aangezien ze geen zoom bevatten en uit héél dun materiaal vervaardigd zijn. Maar na een lange zoektocht en te willen voldoen aan de regels van de ‘etiquette’, worden er uiteindelijk dan toch Chinese “Fiji”-vlaggetjes gekocht, géén 30 weliswaar; en krijgen ze allen van the Captain een mooi satijnen lintje er omheen gestikt, als afboording & versteviging. Hopelijk kan dit enkele knopen wind 🌬weerstaan en kunnen we een tijdje genieten van een wapperend Fiji-vlaggetje zonder rafelingen 🇫🇯.
We naderen de noordelijke pas, deze ligt er rustig bij en al snel navigeren we binnen het rif tussen allerlei koraalvelden, m.b.v. de ‘Google Earth’ foto’s op de ‘Ovitalmap’-app. Onmisbaar hier (over heel Fiji!), aangezien de digitale kaarten niet altijd kloppen of niet voldoende gedetailleerd zijn. Ook de aangekochte “Sail Fiji”-app bevat fouten. Dus alle mogelijke bronnen die we hebben, worden geraadpleegd. Beter safe then sorry...
“Vanua Balavu” is met haar 53 km² oppervlakte, het grootste eiland van de “Lau-archipel”, het hoogste punt is 283m.
Probleemloos bereiken we het dorp ‘Daliconi’. De “Lau Archipel” behoort tot het “iQoliqoli protocol”. D.w.z.: De staat behoudt de eigendom van de oceaan en haar bronnen, maar de eigenaars, bevolking hebben het recht om te beslissen over hun eigendom, land en bijhorende gebieden, lagoon, koraalrif, enz. De ‘Chief’ beslist wie er deze plaatsten mag bezoeken, betreden, enz. Dit is het ‘i-Qoliqoli’-protocol. Waar dit protocol van toepassing is, wordt er geacht dat je een ‘Sevusevu’ presenteert, uit respect voor de traditie, plaats, bewoners en eigenaars.
Voor deze kant van het eiland “Vanua Balavu”, waar de “Bay of Islands” (=BOI. neen, we zitten nog niet terug in Nieuw-Zeeland 😉) zich bevinden, moeten we toestemming vragen aan de ‘Chief’ in dit dorp, ‘Daliconi’. We hadden vooraf al veel gelezen & gehoord over het ritueel dat ‘Sevusevu’ heet. Op ieder eiland, in elk dorp is een 'Chief' (= een burgemeester). Zodra je ergens voor anker ligt word je geacht bij de chief op bezoek te gaan om toestemming te vragen om daar te mogen zijn. Deze traditie heeft ook enkele regels i.v.m. kleding & gedrag: mannen en vrouwen hun knieën moeten bedekt zijn en het liefst willen ze dat je een ‘Sulu’(= pareo, sarong, omslagdoek, wikkelrok(liefst tot enkellengte)) draagt, de schouders moeten bedekt zijn en je mag geen hoofddeksel (hoed, pet,...) of zonnebril dragen. Nou, we kunnen jullie vertellen dat een ‘natte landing’ maken met de bijboot op een strand waar het water tot aan je knieën komt, niet makkelijk is met lange kleding, dus na het bereiken van het strand en het vastmaken van ons ‘Sensationtje’, houden we even een verkleedpartij en worden we zonnebrillen & hoofddeksels weggestopt. De locals zijn het al gewoon om deze taferelen te zien.
De ‘Spokesman’(=woordvoerder), Kayle, staat ons reeds op te wachten en brengt ons naar het huis van de ‘Chief’. Schoeisel gaat uit en we betreden de patio van de woning. De ‘Chief’ en zijn ‘Headman’(=voorman) zitten reeds op een groot geweven pandanus mat. De mannen (Captains) leggen de ‘Sevusevu’ (het geschenk) voor de ‘Chief’ zijn voeten neer. Het geschenk wordt geacht ‘kava’ (=Yagona oftewel, peperplant) te zijn: een bosje kavawortels is verpakt in krantenpapier als een kerstboom met een gekleurd lintje er omheen gebonden (wordt zo verkocht op de markt in de grote steden & eilanden). Van de gemalen wortel maken ze een drankje waar je heerlijk relaxed van wordt (=lees meer in vorige blogs). Sommige nemen andere geschenken mee (bvb.: visdraad, vishaken, kleding, conserven, bloem, rijst, stoffen, e.d.) of reeds gemalen kavawortels (wij hebben het laatste mee uit Tonga). We mogen plaats nemen in kleermakerszit (the Captain heeft moeilijkheden om in deze houding te zitten; vrouwen mogen zitten met hun geplooide benen samen aan één zijde). De Chief heet ons welkom, hij en zijn volgers klappen in hun handen. De Chief is reeds oud en dus neemt de voorman het woord. Hij houdt de geschenken vast, sluit zijn ogen en prevelt wat in het Fijisch. Er wordt drie keer geklapt en dan nog eens twee keer. Kayle vertaald in het Engels, we zijn geaccepteerd, d.w.z.: we mogen het eiland & dorp bezoeken, vissen, snorkelen, kokosnoten rapen, enz... Daarna volgt er een gesprekje over het dorp, over ons, waar we vandaan komen, onze boten, enz... Ze vertellen over de weg die de schoolkinderen moeten afleggen en dat deze aan verbetering toe is, hiervoor zamelen ze geld in. Een donatie is welkom. Dit wordt netjes genoteerd in een logboek: naam van de boot, nationaliteit en donatie. Soms wordt een ‘Sevusevu’ opgevolgd door een ‘kava’-ceremonie en mag je dus zelf van hun verdovend drankje drinken. Deze keer is dit niet het geval, dus hoeven we niet met een dubbele tong naar de boot. Kayle geeft ons een rondleiding in het kleine dorp van 130 bewoners. Het is een charmant dorpje dat er netjes en goed onderhouden uitziet. Een grote satellietschotel staat in fel contrast van het vreedzame plekje. Kayle nodigt ons uit bij hem thuis voor de lunch. Zijn vrouw serveert ons vers gevangen ‘salala’ vis, met groene bladeren gekookt in kokosmelk (zoals palasami: tarobladeren gekookt in kokosmelk) en broodvrucht. Heerlijk 😋.
We nemen afscheid, halen anker op en varen enkele mijlen terug naar de ‘Bay of Islands’. Dit is een gebied bestaande uit vele paddestoelen= eilandjes van kalksteen die boven het water uitsteken, hun hoed is begroeid met wat groene struiken. Het zijn bijzondere rotsformaties, een apart natuurverschijnsel! Ze staan elk apart met hun steeltje op een onderwater liggende verlengende rots met eromheen vaak koraal. Elke paddestoel heeft een andere vorm. Mijn verbeelding slaat op hol, net zoals in een rots of wolk, merk ik ook hier figuren op, de ene lijkt op een dinosaurus, de andere op een hond, dan weer op heks, enz...
Het water om ons heen kleurt appelblauwzeegroen en we kunnen haast niet wachten om de onderwaterwereld te exploreren. Maar eerst worden we verwelkomt door een bende bekende boten & zeilers en drinken & klinken we samen nog op the Captain zijn verjaardag. Ook al is de dag nu ook voorbij in België, maken we er graag een verjaardagsmaand van om solidair te zijn met onze Amerikaanse zeilers 🎉.
Vleermuizen, de ‘fruitbats’, komen met z’n honderden meevieren 🦇🦇🦇. Ze vliegen van het ene eiland naar het andere en verschuilen zich in de bomen.
Het is een plaatje waar we liggen en toch wél heel bijzonder tussen al die paddestoelen die pronken op hun steeltje. Nu & dan verhuizen we van decor. Met de dinghy & peddelboard exploreren we al zig-zagend langs het champignons-veld, zeeschildpadden 🐢steken nieuwsgierig hun kopje boven water en verdwijnen dan weer snel. Met de snorkel 🥽op zwemmen we langs de koraalbommies en rifjes in de lagoon, snorkelland is hier betoverd & adembenemend mooi. Fiji staat bekend voor haar ‘zacht koraal’ en wordt ook het “Soft Coral Capital of the World”, genoemd. In totaal kan je hier meer dan 400 soorten of koraal zien. Daarom is Fiji zo populair bij duikers. Wij zijn al wat blij dat we na vier weken eindelijk het heldere water en prachtige koraal gevonden hebben en krijgen er niet genoeg van! We duiken onder in grotten, klimmen in grotten, zien witte puntrifhaaien, verscheidene Nemo-families, blauwe zeesterren, zacht & hard koraal in alle vormen & kleuren, een ienimieni zeepaarden-soort, pijlstaartroggen, honderden vissen, enz... Maar het mooiste en indrukwekkendste is het rood-oranje waaier koraal... oogverblindend 🤩!
De leuke cruisersgroep maakt niet enkel snorkeluitstapjes, muziek- & spelletjesavonden, potlucks en dinghydrift (alle bijboten aan elkaar gebonden) met sundowners bij de vleermuizenplaats, zodat we de bomen zien volhangen met deze zwarte vliegende honden, die bij schemering over ons heen vliegen met hun lompe wijde gekartelde vleugels 🦇🦇🦇🦇🦇🦇🦇... Het hoge geluid dat ze maken, maakt ons stil... dit is een mooi plekje!
