donderdag 16 februari 2017

Kuna Yala, Isla Pinos

Dinsdag, 7 februari '17

In een uitgeholde houten kano, een 'ulu', komen twee jonge knapen met een roze prinsessen rugzakje het ankergeld ontvangen... euh?! Een uitgescheurd papiertje met wat opgeschreven, alsook onze naam van de boot, al is de eerste letter mis!
We vertrouwen het zaakje niet en Mattieu komt polshoogte nemen en onderhandelen of we het later in het dorp mogen afrekenen. Aangezien de jongens gaan voetballen, kan dat niet!
Betalen de 10 US$ en hij peddelt met zijn vriend naar het strand en even later begint de voetbaltraining/-match.
In het traditionele dorp treffen we hutten gemaakt van hout, bamboe, riet die aan elkaar bevestigd worden met natuurlijke materialen. Een spijker komt hier niet aan te pas! De dikke daken zijn gemaakt van een bepaalde soort palmbladeren, deze zouden een levensduur hebben tot vijftien jaar, zonder enige lekkage! De hutjes hebben vaak een vloer van aangestampt zand of leem. Binnen zie je enkele hangmatten en een houtvuur. Hier en daar zien we zonnepanelen, satellietschotels en twee openbare telefooncellen(niet aangesloten). Op deze unieke, primitieve eilanden is ook de modernisering niet weg te houden... Maar telefoonontvangst is er niet, laat staan internet en voor een sim-kaart voor internetdata moeten we naar een groter eiland en de ontvangst zou volgens voorgangers miniem en zwak zijn. En dus blijven we nog even offline. Toch zien we meteen een kleine jongen met een tablet in zijn hand rondlopen. Dat zal voor 'educatieve' spelletjes gebruikt worden 😉
Straten of wegen zijn hier niet, dus ook geen auto's of andere motorische voertuigen of fietsen.
De grootste hut van het dorp is het 'congreso', de verzamelplaats waar het hele dorp elke avond samenkomt om te vergaderen en waar de chief, 'Saila' genaamd, de taken uitdeelt. Wie de toeristen ontvangt en rondleidt, het ankergeld ophaalt, welke akkers er verbouwd moeten worden, wie een nieuw palmbladerendak krijgt, enz...
Toch zijn het de vrouwen die hier 'de broek dragen', (vrouw kiest een man en na het huwen trekt de man bij de vrouw in), figuurlijk dan! Ze gaan gehuld in kleurrijk stof omwikkelt rond hun lende, met daar bovenop een lichte bloes voorzien van één van hun handgemaakte kunstwerken: mola's. Deze versieren, bedekken de voor- & achterkant/borst- & rugpand op een luchtig kleurrijk bloesje. Deze kleurrijke naaiwerkjes vertonen verschillende patronen en tekeningen. Hoe meer lagen en hoe dichter de steken, hoe duurder. Dit is hun kostwinning, waarvan ze hun eten en scholing voor de kinderen betalen. Om hun enkels en polsen dragen ze gekleurde fijne parelwerkjes gerijgt op touw en omwikkeld tot brede banden van 15-20cm lang die geometrische patronen vormen. Deze zouden tot drie maanden blijven zitten.
Vaak wordt hun garderobe en outfit afgewerkt met een rode hoofddoek over hun donkere haren, een gouden neusring en andere juwelen, een zwart getatoeëerde lijn op hun neus en een fel grote rode bol op elke wang, zoals blush. De Kuna-indianen zijn klein en tenger. Ze zijn vaak niet groter dan mij...
De mannen en de kinderen gaan westers gekleed, de tienerjongens hebben vaak een modern kapsel in hun gitzwarte haren.
Het is niet toegestaan om hen te fotograferen zonder toestemming of een vergoeding van 1US$. Dit is er gekomen, nadat één van hen een foto van zichzelf op een postkaart zag in Panama, die voor deze prijs verkocht werd 📸
Ze zijn nieuwsgierig en vooral de vier blanke kinderen met blonde haren van onze vrienden, trekken hun aandacht, ze willen ze aanraken en meenemen naar hun familie en huis. Ze maken allen graag een praatje, sommigen spreken Spaans of Kuna en proberen ons hun prachtige mola's te verkopen. De mannen prijzen hun vangst en teelt aan die ze voornamelijk oogsten op hun finca's (velden) op het vaste land.
Dit volkje staat bekend om hun goede gezondheid en hun bloeddruk neemt met de leeftijd nauwelijks toe. Het sterftecijfer aan hart- en vaatziekten of kanker zijn veel kleiner dan op het vasteland. Hun levenswijze is dan ook stressloos en hun geheim zou liggen in het drinken van grote hoeveelheden cacaodrank, die rijk zijn aan flavanolen.
We kopen wat bananen en geven enkele kinderen een snoepje... of beter gezegd bijna het hele dorp, want plots worden we omsingeld door nog meer kinderen en strekkende handen naar de 'napoléonnekes' 🍬
Het eiland is rijkelijk gevuld met palmbomen vol kokokosnoten. Elke boom heeft een eigenaar, het is niet toegestaan om er één van de grond op te rapen en mee te nemen. Dit zal niet alleen de eigenaar boos maken, maar ook de 'chief' zal dan maatregelen nemen, met gevolgen 😱
Deze vruchten zijn hun grootste bron van inkomsten, ze worden verscheept naar Colombia, jaarlijks wél 30 miljoen! Koffiebonen en cacao worden ook geëxporteerd, alsook visvangst, vooral langoesten. De opbrengst is voor het dorp en een beetje voor het gezin.
Op de terugweg komen we heel wat jonge knapen tegen met hun voetbalschoenen over hun schouders gebonden. De voetbalmatch/-training is afgelopen. Het strand is weer leeg....
In ons Dinghietje vinden we een kokosnoot en aangezien dat die gekozen heeft om in onze boot te vallen, vindt the Captain dat ie onze eigendom is... als dit maar niet vervloekt wordt! Aan boord heeft ie zijn handen vol om m.b.v. zijn machete aan de noot te geraken. Het kokoswater is heerlijk, alsook de kokos. Onze vrienden zijn ook blij met ons aperitiefhapje. Van de gemalen kokos wordt een lekkere kokosrijst gemaakt, die we geserveerd krijgen bij onze sailfish. Lekker Sabrina, dank je wél.